26 Δεκεμβρίου η Σύναξις της Υπεραγίας Θεοτόκου
Στις 26 Δεκεμβρίου πανηγυρίζεται η Σύναξη της Θεοτόκου, δηλαδή η συγκέντρωση των πιστών για την απόδοση τιμής στη Μητέρα του Σωτήρος.
Τη αυτή ημέρα , εάν η εορτή των Χριστουγέννων συμπέση Κυριακή , τελείται η τάξις της Κυριακής μετά την Χριστού Γέννησιν , κατά την οποία άγεται η μνήμη των Αγίων Ιωσήφ του Δικαίου Μνήστορος , Ιακώβου του υιού αυτού και Αδελφοθέου , ως και του Προφήτου και Βασιλέως Δαβίδ
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς βρέφος βαστάζουσα, ἐν ταὶς ἀγκάλαις Ἁγνή, τὸν πάντων δεσπόζοντα, σάρκα λαβόντα ἔκ σοῦ, χαρᾶς ὤφθης πρόξενος, ὅθεν πᾶσα ἡ κτίσις, ἀνυμνεῖ χαρμοσύνως, σήμερον Θεοτόκε, τὴν φρικτήν σου λοχείαν πηγὴν γὰρ ἀθανασίας, κόσμω ἐκύησας.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. β’.
Αὐτόμελον.
Ὁ πρὸ ἑωσφόρου ἐκ Πατρὸς ἀμήτωρ γεννηθείς, ἐπὶ τῆς γῆς ἀπάτωρ ἐσαρκώθη σήμερον ἔκ σοῦ· ὅθεν Ἀστὴρ εὐαγγελίζεται Μάγοις, Ἄγγελοι δὲ μετὰ Ποιμένων ὑμνοῦσι, τὸν ἄχραντον τόκον σου, ἡ Κεχαριτωμένη.
Η Φυγή Στην Αίγυπτο της Υπεραγίας Θεοτόκου
Όταν οι μάγοι προσκύνησαν το Χριστό, αναχώρησαν για την πατρίδα τους, χωρίς να περάσουν από το βασιλιά Ηρώδη. Τότε άγγελος Κυρίου φάνηκε σε όνειρο στον Ιωσήφ και του είπε να πάρει το παιδί με τη μητέρα του και να φύγει στην Αίγυπτο. Ευαγγέλιο Ματθαίου, Β’ 13-18. Και έμειναν εκεί, μέχρι πού πέθανε ο Ηρώδης, για να επαληθευθεί έτσι εκείνο που ελέχθη δια του προφήτου Ωσηέ: «Εξ Αιγύπτου εκάλεσα τον υιόν μου» (Ωσ. Ια’ 1). Μετά τη φυγή του Κυρίου στην Αίγυπτο, ο Ηρώδης έστειλε στρατιώτες και θανάτωσαν όλα τα παιδιά που ήταν στη Βηθλεέμ και τα περίχωρά της, από ηλικίας δύο ετών και κάτω. Διότι τόσο είχε υπολογίσει την ηλικία του Χριστού, Τον οποίο φοβόταν ότι θα του έπαιρνε τη βασιλεία. Επίσης, η φυγή του Κυρίου στην Αίγυπτο, κατά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, φράσσει και τα στόματα των αιρετικών. Διότι όπως λέει, αν δεν έφευγε ο Κύριος και φονευόταν από τον Ηρώδη , θα είχε εμποδιστεί η σωτηρία των ανθρώπων. Αν πάλι τον συνελάμβαναν και δεν φονευόταν, θα έλεγαν πολλοί ότι δε φόρεσε ανθρώπινη σάρκα, αλλά μόνο κατά φαντασία. Έπειτα, η φυγή φανερώνει άλλη μια φορά, ότι τίποτα δεν μπορεί να ματαιώσει τα σχέδια του Θεού.
Κυριακή μετά την Χριστού Γέννησιν , κατά την οποία άγεται η μνήμη των Αγίων Ιωσήφ του Δικαίου Μνήστορος , Ιακώβου του υιού αυτού και Αδελφοθέου , ως και του Προφήτου και Βασιλέως Δαβίδ
Ευαγγέλιο Κυριακής: Ματθ. β΄ 13-23
Ἀναχωρησάντων τῶν μάγων ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου φαίνεται κατ᾿ ὄναρ τῷ Ἰωσὴφ λέγων· ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ φεῦγε εἰς Αἴγυπτον, καὶ ἴσθι ἐκεῖ ἕως ἂν εἴπω σοι· μέλλει γὰρ Ἡρῴδης ζητεῖν τὸ παιδίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτό. 14 Ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον, 15 καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς Ἡρῴδου, ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου. 16 Τότε Ἡρῴδης ἰδὼν ὅτι ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν μάγων, ἐθυμώθη λίαν, καὶ ἀποστείλας ἀνεῖλε πάντας τοὺς παῖδας τοὺς ἐν Βηθλεὲμ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις αὐτῆς ἀπὸ διετοῦς καὶ κατωτέρω, κατὰ τὸν χρόνον ὃν ἠκρίβωσε παρὰ τῶν μάγων. 17 τότε ἐπληρώθη τὸ ρηθὲν ὑπὸ Ἱερεμίου τοῦ προφήτου λέγοντος· 18 Φωνὴ ἐν Ραμᾷ ἠκούσθη, θρῆνος καὶ κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς· Ραχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελε παρακληθῆναι, ὅτι οὐκ εἰσίν. 19 Τελευτήσαντος δὲ τοῦ Ἡρῴδου ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου κατ᾿ ὄναρ φαίνεται τῷ Ἰωσὴφ ἐν Αἰγύπτῳ 20 λέγων· ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ πορεύου εἰς γῆν Ἰσραήλ· τεθνήκασι γὰρ οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου. 21 ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ ἦλθεν εἰς γῆν Ἰσραήλ. 22 ἀκούσας δὲ ὅτι Ἀρχέλαος βασιλεύει ἐπὶ τῆς Ἰουδαίας ἀντὶ Ἡρῴδου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, ἐφοβήθη ἐκεῖ ἀπελθεῖν· χρηματισθεὶς δὲ κατ᾿ ὄναρ ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη τῆς Γαλιλαίας, 23 καὶ ἐλθὼν κατῴκησεν εἰς πόλιν λεγομένην Ναζαρέτ, ὅπως πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ τῶν προφητῶν ὅτι Ναζωραῖος κληθήσεται.
Απόδοση.
Όταν αναχώρησαν οι μάγοι, ένας Άγγελος του Θεού παρουσιάσθηκε στον Ιωσήφ, στο όνειρό του, και του είπε. «Σήκω αμέσως, πάρε το Παιδί και τη μητέρα Του, και φύγε στην Αίγυπτο, και μείνε εκεί, ωσότου σου πω. Γιατί ο Ηρώδης, όπου να ‘ναι, θα ψάξει να βρει το Παιδί για να το σκοτώσει.» Ο Ιωσήφ σηκώθηκε αμέσως, πείρε το Παιδί και τη μητέρα Του, και μέσα στη νύχτα, έφυγε στην Αίγυπτο. Εκεί έμεινε, ώσπου πέθανε ο Ηρώδης. Έτσι εκπληρώθηκε ο λόγος του Κυρίου που είχε πει ο προφήτης: «από την Αίγυπτο κάλεσα το Γιό μου.» Όταν κατάλαβε ο Ηρώδης πως οι Μάγοι τον εξαπάτησαν, οργίσθηκε πάρα πολύ. Έστειλε τότε τους στρατιώτες, και σκότωσαν στη Βηθλεέμ και στην περιοχή της, όλα τα παιδιά από δύο χρονών και κάτω, σύμφωνα με το χρόνο που εξακρίβωσε από τους Μάγους. Έτσι εκπληρώθηκε ο λόγος του Κυρίου που είχε πει ο προφήτης Ιερεμίας: «ακούστηκε στη Ραμά κραυγή, θρήνος, κλάματα και στεναγμός βαρύς. Για τα παιδιά της κλαίει η Ραχήλ, και πουθενά δε βρίσκει παρηγοριά, γιατί δεν υπάρχουν πια στη ζωή.» Όταν λοιπόν πέθανε ο Ηρώδης, ένας Άγγελος σταλμένος από τον Κύριο, εμφανίσθηκε στον Ιωσήφ, σε όνειρο στην Αίγυπτο, και του είπε: «σήκω, πάρε το Παιδί και τη μητέρα Του, και πήγαινε στη χώρα του Ισραήλ, γιατί πέθαναν όσοι ήθελαν να θανατώσουν το Παιδί.» Τότε ο Ιωσήφ σηκώθηκε, πείρε το Παιδί και τη μητέρα Του, και γύρισε πάλι στη χώρα του Ισραήλ. Όταν έμαθε πως βασιλιάς της Ιουδαίας είναι ο Αρχέλαος, στη θέση του πατέρα του του Ηρώδη, φοβήθηκε να εγκατασταθεί εκεί. Με Θεϊκή εντολή όμως που του δόθηκε στο όνειρό του, αναχώρησε για την περιοχή της Γαλιλαίας. Ήλθε λοιπόν και έμεινε στην πόλη Ναζαρέτ. Έτσι εκπληρώθηκε για το Χριστό η προφητεία που έλεγε, ότι θα ονομαστεί Ναζωραίος.
Επιμέλεια κειμένου, Νικολέτα – Γεωργία Παπαρδάκη.
Κυριακή μετά την Χριστού Γέννησιν
Υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αντινόης κ.κ.Παντελεήμονος.
“Μέλλει γαρ Ηρώδης ζητείν τον παιδίον του απολέσαι αυτόν”
Τα γεγονότα που σηματοδοτούν τη Γέννηση του Κυρίου, όπως αυτά βγαίνουν μέσα από τη γραφίδα του Ευαγγελιστή Ματθαίου, δίνουν το στίγμα της πορείας που θ΄ ακολουθούσε ο Μεσσίας μέσα στον κόσμο. Το νεογέννητο βρέφος της Βηθλεέμ γνωρίζει από την αρχή το μέγεθος της κακίας των ανθρώπων και γεύεται με τον πιο πικρό τρόπο την εχθρότητα που εκδηλώνουν οι άρχοντες απέναντι του. Tα γεγονότα που διαδραματίστηκαν με πρωταγωνιστή το βασιλιά Ηρώδη, ο οποίος με τον πιο αδίστακτο τρόπο εκδήλωσε τις θηριωδίες του, επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές που μαρτυρείται άλλωστε και από τους ιστορικούς της εποχής εκείνης.
Η παρουσία του Χριστού στον κόσμο έφτιαξε νέους και αληθινούς δείκτες ζωής για τον άνθρωπο, οι οποίοι παραπέμπουν σε μια πορεία που τον ανεβάζει ψηλά σε μια σωτήρια συνάντηση με την κατερχόμενη αγάπη του Θεού. Είναι μια πορεία στην εξέλιξη της οποίας συνθλίβονται οι δαιμονικές δυνάμεις και οάνθρωπος μπορεί να εγκολπωθεί αυθεντικά τα αιώνια μηνύματα που εκπέμπει το Θείο Βρέφος της Βηθλεέμ. Βέβαια, μπορεί να φαίνεται ότι η δύναμη του σατανά κυριαρχεί ακόμα πάνω στην ανθρωπότητα, με όλα τα οδυνηρά συνεπακόλουθα. Ωστόσο, η επικράτησή τους είναι φαινομενική και προσωρινή. Και αυτό γιατί μέσα στην ιστορία πραγματοποιείται το σωτηριολογικό σχέδιο της θείας οικονομίας, το οποίο κανένας δεν μπορεί να ανατρέψει ή να ματαιώσει. Ούτε η αγριότητα και θηριωδία του Ηρώδη που εκδηλώθηκαν με τον πιο απεχθή τρόπο με την απάνθρωπη σφαγή των νηπίων στη Βηθλεέμ και στη γύρω περιοχή δεν ήταν δυνατό να ματαιώσουν το έργο του νεογέννητου Μεσσία που βρισκόταν κάτω από την προστατευτική πρόνοια του Θεού.
Μέσα από το σχέδιο της Θείας Οικονομίας τίποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο. Όλα έχουν το νόημα και το σκοπό τους. Όλα δείχνουν ότι η Πρόνοια του Θεού είναι εκείνη που καθοδηγεί τα πάντα στη ζωή και δεν επιτρέπει στις δυνάμεις του κακού να κυριαρχήσουν πάνω στον άνθρωπο και να τον οδηγήσουν στην καταστροφή και το θάνατο. Χαρακτηριστικά σημειώνεται: το ότι η πρόνοια του Θεού προστατεύει το θείο βρέφος από την απειλητική μανία ενός κοσμικού άρχοντα, το ότι το καθοδηγεί σε ασφαλές μέρος και το προειδοποιεί τελικά για τη δυνατότητα επιστροφής στην πατρίδα του, τί άλλο μπορεί να φανερώνει παρά την επιβεβαίωση των πιο πάνω. Είναι τόσο φανερά τα σημεία που δίνονται γύρω από την ισχυρή παρουσία της Θείας Πρόνοιας, ώστε να μήν χωρούν οποιεσδήποτε αμφιβολίες, επιφυλάξεις ή αμφισβητήσεις. Άλλωστε, ο καθένας από εμάς προσωπικά, μέσα από βιώματα και εμπειρίες, θα πρέπει να έχει αντιληφθεί πολλές φορές στη ζωή του την παρουσία της Θείας Πρόνοιας, η οποία εκδηλώνεται οποτεδήποτε και οπουδήποτε. Είναι εκείνη που καθοδηγεί κάθε βήμα στη ζωή μας και μας παρέχει την πιο ασφαλή προστασία. Ακόμα και μέσα από γεγονότα που μπορεί να σκορπούν θλίψη στη ζωή, η ευεργετική παρουσία της Θείας Πρόνοιας αποτελεί ισχυρό εχέγγυο για την πορεία που ακολουθούμε. Αγαπητοί αδελφοί, τα γεγονότα που μας περιγράφει η σημερινή ευαγγελική διήγηση δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία ότι ο άνθρωπος θα πρέπει να πορεύεται με αισιοδοξία προς το μέλλον. Παρά το φαινομενικό θρίαμβο του κακού, του μίσους και της θηριωδίας μέσα στην ιστορία, τελικά εκείνο που επικρατεί είναι η δύναμη της αγάπης. Και η δύναμη αυτή είναι τεράστια, γιατί έχει σαν αληθινή πηγή της το Χριστό. Το ότι ο Θεός προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση και σαρκώνεται, αποκαλύπτει το μέγεθος της αγάπης και φιλανθρωπίας του αλλά και την κατάργηση των δυνάμεων του κακού. Ας εγκολπωθούμε, λοιπόν, αυτό το σωτήριο μήνυμα μέσα από το νέο ήθος που φανερώνεται στη Φάτνη και διαποτίζει όλο το είναι μας.
Κυριακή μετά τήν Χριστού Γέννησιν : Απόστολος: Πραξ. ς’ 8-15, ζ’ 1-5, 47-60 Ευαγγέλιον: Ματθ. β’ 13-23
Αδελφοί μου χριστιανοί,
Η σημερινή Κυριακή ονομάζεται Κυριακή μετά τήν Χριστού Γέννησιν, διότι συμπίπτει ακριβώς μετά τά Χριστούγεννα. Καί τό Συναξάριον γράφει επιγραμματικά: «Τη Κυριακή μετά τήν Χριστού Γέννησιν μνήμην επιτελούμεν των Αγίων Θεοπατόρων Ιωσήφ του Μνήστορος της Αγίας Παρθένου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου, Ιακώβου του Αδελφοθέου καί Δαβίδ του Προφήτου καί Βασιλέως».
Ευθύς τήν πρώτην Κυριακήν μετά τά Χριστούγεννα η Εκκλησία τιμά καί μνημονεύει τόν Ιωσήφ τόν Μνήστορα, ο οποίος διετάχθη από τήν Πρόνοιαν του Θεού νά προστατεύση τήν Παρθένον Μαρίαν, τόν ῞Αγιον Ιάκωβον, ως πρώτον Επίσκοπον της Εκκλησίας καί τόν Προφήτην καί Βασιλέα Δαβίδ, εκ του γένους του οποίου κατήγετο η Παρθένος Παναγία. Χαρακτηριστικά γράφεται εις τό Συναξάριον, ότι «Τιμώ Ιωσήφ μνήστορα της Παρθένου, ως εκλεγέντα φύλακα ταύτης μόνον». Τιμάται ο Ιωσήφ ως φύλακας της παρθενίας της Θεοτόκου καί μόνον καί ως προστάτης της Παναγίας καί του θείου Βρέφους, κατ επιταγήν του Θεού.
Η τιμητική ημέρα της Κυρίας Θεοτόκου είναι ακριβώς η επομένη ημέρα των Χριστουγέννων, η 26η Δεκεμβρίου, η οποία ονομάζεται «η Σύναξις της Υπεραγίας Θεοτόκου», δηλαδή προσκαλούνται οι χριστιανοί νά συναχθούν τήν επομένην των Χριστουγέννων, διά νά τιμήσουν καί δοξολογήσουν τήν αειπάρθενον Κόρην, η οποία ηξιώθη νά φέρη εις τά σπλάχνα της αυτόν τόν Θεόν καί νά τόν γεννήση τέλειον Θεόν καί τέλειον Ανθρωπον, χωρίς αμαρτίαν, τόν Θεάνθρωπον καί Φιλάνθρωπον Κύριον καί Θεόν καί Σωτήρα του κόσμου.
Ο ῞Αγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει εις τόν Συναξαριστήν του:
Ο Ιωσήφ ο Μνήστωρ ήτο υιός Ιακώβ, υιού του Ματθάν καί ήτο απόγονος του Δαβίδ από τήν φυλήν Ιούδα. Νέος ενυμφεύθη μέ τήν Σαλώμην καί απέκτησαν επτά παιδιά, των οποίων τά ονόματα είναι: Ιάκωβος, Ιωσής, Ιούδας καί Σίμων, Εσθήρ, Μάρθα καί Σαλώμη.
Γέρων πλέον, κατά θείαν πρόνοιαν, έγινε μνήστωρ της Παρθένου Μαρίας, ολίγον καιρόν πρό του Ευαγγελισμού της. Καί ετάχθη ως φύλακας της παρθενίας της Παναγίας καί προστάτης της. Αυτήν τήν επιταγήν του Θεού εφύλαξεν άριστα ο Ιωσήφ, διά τούτο καί τιμάται από τήν Εκκλησίαν.
Ο Ιάκωβος ο αδελφόθεος ήτο ο πρώτος υιός του Ιωσήφ από τήν Σαλώμην, καί έγινε ο πρώτος Επίσκοπος των Ιεροσολύμων, Επίστευσεν εις τόν Χριστόν, μετά τήν ανάληψιν του Ιησού Χριστού καί κατ αποκάλυψιν αυτού του Ιησού Χριστού, καθώς καί τά άλλα παιδιά του Ιωσήφ. Τόν Ιάκωβον τόν έρριψαν οι Ιουδαίοι από τό πτερύγιον του Ναού καί τόν εσκότωσαν.
Ο Προφήτης καί Βασιλεύς Δαβίδ είναι καί απεδείχθη η επισημοτέρα καί δραματικωτέρα μορφή της ιστορίας του Ισραήλ, μέσα εις μίαν οδυνηράν καί εμπεριστατωμένην πορείαν, πιστός εις τόν Θεόν καί μέ αγνά αισθήματα πρός τόν λαόν. Ελυτρώθη από τά φοβερά δεινά καί τίς αμαρτίες του μέ τήν μεγάλην ταπείνωσιν καί τήν μετάνοιαν του, τήν οποίαν καταγράφει εις τόν 50ον Ψαλμόν του Ψαλτηρίου του, τό οποίον παραμένει απαράμιλλον ως λογοτεχνία, ως ποίησις, ως φιλολογία, ως θερμή προσευχή καί ανάτασις πρός τόν Θεόν, ως ένα θεόπνευστον Κείμενον, τό οποίον μεταφέρει τήν ψυχήν του ανθρώπου μέ τόσην δύναμιν μέσα εις τήν Χάριν του Θεού.
Η Εκκλησία ιδιαιτέρως τιμά τόν Προφήτην καί Βασιλέα Δαβίδ, κατά τήν σημερινήν Κυριακήν, διά νά τονίση τήν κατ άνθρωπον καταγωγήν του Ιησού Χριστού καί ακόμη νά διδάξη, ότι τόν Δαβίδ τόν εκαθάρισαν από τήν αμαρτίαν του οι πολλές θλίψεις του, τόν απέπλυναν τά νάματα της μεγάλης καί συγκινητικής μετανοίας του, καί τά δάκρυα της θερμής καί ειλικρινούς προσευχής του. Ομολογεί καί προσεύχεται καί ικετεύει. « Ημάρτηκα τώ Κυρίω. Ελέησον με ο Θεός κατά τό μέγα έλεος σου καί κατά τό πλήθος των οικτιρμών σου, εξάλειψον τό ανόμημα μου».
Αυτά τα Μηνύματα μάς προσφέρει σήμερα η Εκκλησία μας κατά τήν Κυριακήν αυτήν, μετά τήν Χριστού Γέννησιν, καί επικαλείται τήν χάριν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού καί τήν κραταιάν προστασίαν της Κυρίας ημών Θεοτόκου επί πάντας.
Ιωσήφ ο Μνήστωρ
«Ιωσήφ υιός Δαβίδ, μη φοβηθής παραλαβείν Μαριάμ την γυναίκα σου το γάρ εν αυτή γεννηθέν εκ Πνεύματος εστίν αγίου» (Ματθ. 1, 20)
Θαύμα θαυμάτων
Για κάποιον υπηρέτη, αγαπητοί, για κάποιον υπηρέτη θα μιλήσουμε. Για κάποιον πιστό υπηρέτη κάποιου μεγάλου βασιλιά. Ποιος ο βασιλιάς; Είναι εκείνος, για τον οποίον ρώτησαν οι τρεις μάγοι σαν έφτασαν στα Ιεροσόλυμα: «Πού εστίν ο τεχθείς βασιλεύς των Ιουδαίων;» (Ματθ. 2, 2). Είναι ο Βασιλεύς των βασιλευόντων. Ο Κύριος και Θεός μας. Ο Κύριος, που «έλαβε δούλου μορφήν» και ενανθρώπησε. Είναι ο Ιησούς Χριστός, ο Υιός και Λόγος του Θεού.
Θαύμα μέγα η ενανθρώπηση του Θεού Λόγου, θαύμα υπερφυές και εξαίσιο, θαύμα θαυμάτων. Το βλέπει το θαύμα αυτό αιώνες προ Χριστού ο Βαρούχ και λέει: «Ο Θεός επί της γης ώφθη και εν τοις ανθρώποις συνανεστράφη» (Βαρ. 3, 38). Το βλέπει ο προφήτης Ησαΐας και λέει: «Παιδίον εγεννήθη ημίν, υιός και εδόθη ημίν… και καλείται το όνομα αυτού μεγάλης βουλής άγγελος, θαυμαστός σύμβουλος, Θεός ισχυρός, εξουσιαστής, άρχων ειρήνης, πατήρ του μέλλοντος αιώνος» (Ήσ. 9, 6). Το βλέπει ο ευαγγελιστής Ιωάννης και λέει: «Και ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν» (Ίωάν. 1, 14). Το βλέπει ο απόστολος Παύλος και λέει: «Θεός εφανερώθη εν σαρκί» (Α’ Τιμ. 3, 16). Το βλέπουν το θαύμα αυτό οι ιεροί υμνογράφοι και λένε: «Θεός το τεχθέν, η δε μήτηρ παρθένος». «Ο ων και προών και φανείς ως άνθρωπος Θεός, ελέησον ημάς». Το βλέπουν το θαύμα αυτό οι Πατέρες της Εκκλησίας και πλέκουν με τα ωραιότερα λόγια και τις ωραιότερες εικόνες λόγους ρητορικούς για τη θεία ενανθρώπηση. Βλέπει το θαύμα αυτό ιδίως ο Μέγας Αθανάσιος και γράφει το περίφημο έργο του περί της ενανθρωπήσεως του Λόγου.
Εορτή εορτών, πρώτη των εορτών, μητρόπολις των εορτών, ονομάζεται η γιορτή των Χριστουγέννων, θαύμα θαυμάτων το γεγονός, που ο άγγελος αναγγέλλει και σε μάς, «ότι ετέχθη ημίν σήμερον σωτήρ» (Λουκ. 2, 11). θαύμα θαυμάτων.
Υπηρέτες του θαύματος
-
Οι προπάτορες τον Χριστού
Και το θαύμα αυτό βλέπουμε να το υπηρετούν πολλοί. Στην ευαγγελική περικοπή της Κυριακής προ των Χριστουγέννων βλέπουμε πολλούς υπηρέτες του υπερφυσικού θαύματος. Άλλοι απ’ αυτούς είναι ακούσιοι υπηρέτες και όργανα της βουλής του Θεού για την πραγμάτωση του σχεδίου της θείας οικονομίας, και άλλοι είναι εκούσιοι υπηρέτες του μεγάλου, του μοναδικού γεγονότος.
Ποιοι είναι οι ακούσιοι υπηρέτες; Παρελαύνουν μπροστά μας. Πόσα ονόματα ακούμε στο Ευαγγέλιο της Κυριακής προ των Χριστουγέννων, πούνε η αρχή του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου; Απ’ τον Αβραάμ αρχίζει η γενεαλογία του Ματθαίου και καταλήγει στον Ιωσήφ. Ονόματα παράξενα, άλλα γνωστά απ’ την ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης κι άλλα άγνωστα ονόματα, που τ’ ακούει κανείς ανιαρά κάπως και λέει: -Και τι εξυπηρετεί η απαρίθμηση τόσων ονομάτων; Τι ωφελούμεθα ακούγοντας αυτά τα ονόματα;
Όλοι αυτοί, άντρες και γυναίκες, που ακούμε τα ονόματα τους την Κυριακή προ των Χριστουγέννων, υπήρξαν ακούσιοι υπηρέτες του θαύματος της γεννήσεως του Λυτρωτού και Σωτήρος Ιησού Χριστού. Όλοι αυτοί, χωρίς οι πιο πολλοί να το ξέρουν, υπηρέτησαν το θείο και προαιώνιο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία των ανθρώπων. Όλοι αυτοί μαζί αποτελούν το γενεαλογικό δέντρο, απ’ όπου άνθισε το ουράνιο άνθος, ο Χριστός. «Άνθος εκ της ρίζης Ιεσσαί…». Όλοι αυτοί αποτελούν τους Προπάτορας, τους προγόνους του Χριστού κατά σάρκα. Είναι οι πατέρες, «εξ ων ο Χριστός το κατά σάρκα, ο ων επί πάντων Θεός ευλογητός εις τους αιώνας» (Ρωμ. 9, 5).
Υπηρέτες του θαύματος της Γεννήσεως όλοι όσους αναφέρει ο ευαγγελιστής Ματθαίος. Και υπηρετούν αυτό το θαύμα και κατά ένα άλλο τρόπο. Η παράθεση των ονομάτων αυτών, οι ισάριθμες γενεές, 14 από Αβραάμ μέχρι Δαβίδ, 14 από Δαβίδ μέχρι Βαβυλώνιο αιχμαλωσία, και 14 από Βαβυλώνιο αιχμαλωσία μέχρι Ιωσήφ, είναι μια τρανή απόδειξη για τους Ιουδαίους αλλά και για τους χριστιανούς, πως ο Χριστός είχε προφητευθεί στην Παλαιά Διαθήκη, είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας.
-
Η Παρθένος
Υπηρέτες ακούσιοι του θαύματος της Γεννήσεως όλοι όσοι αναφέρονται τα ονόματα τους στην αρχή της ευαγγελικής περικοπής. Και εκούσιοι υπηρέτες; Πρώτα – πρώτα εκείνη που υποτάχθηκε πρόθυμα στο μήνυμα, στην προσταγή του Κυρίου την ημέρα του Ευαγγελισμού. «Ιδού η δούλη Κυρίου- γένοιτο μοι κατά το ρήμα σου» (Λουκ. 1, 38). Είναι η παρθένος Μαρία. Προσφέρει τον εαυτό της εκούσια στην εξυπηρέτηση του μυστηρίου της θείας ενανθρωπήσεως. Γίνεται θρόνος του Θεού, κατοικητήριο του Λόγου του Θεού, ναός της θεότητος. «Μυστήριον ξένον ορώ και παράδοξον,… θρόνον χερουβικόν την παρθένον». Υπηρέτης του θαύματος η παρθένος, και συγχρόνως βασίλισσα, μητέρα του παμβασιλέως Χριστού.
-
Ο άγγελος
Υπηρέτης του θαύματος ποιος άλλος; Νάτος! Έχει ξεκινήσει από πολύ μακριά για να υπηρετήσει το παράδοξο θαύμα. Έρχεται απ’ τα ουράνια δώματα. Είναι ο άγγελος.
Και στις δύο διηγήσεις της γεννήσεως του Χριστού, και στη διήγηση του ευαγγελιστού Ματθαίου και στη διήγηση του ευαγγελιστού Λουκά, βλέπουμε νάρχωνται άγγελοι για να διακονήσουν το μέγα μυστήριο. Οι άγγελοι είναι «λειτουργικά πνεύματα εις διακονίαν αποστελλόμενα διά τους μέλλοντας κληρονομείν σωτηρίαν» (Έβρ. 1, 14). Πώς λοιπόν τώρα, που με τη σάρκωση του Λόγου παίρνει σάρκα και οστά και το όραμα της σωτηρίας του ανθρώπου, πώς τώρα, που αρχίζει στη γη το έργο της σωτηρίας, να μη σπεύσουν οι άγγελοι να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους; Ο Βασιλεύς κατέρχεται απ’ τον ουρανό, οι ουράνιες δυνάμεις τον συνοδεύουν. Άγγελος Κυρίου έρχεται να διακονήσει, να υπηρετήσει. Έρχεται, πότε να ευαγγελισθεί στην παρθένο πως θα γίνει μητέρα του Θεού και Λόγου, πότε να προειδοποιήσει τον Ιωσήφ και να τον καθοδηγήσει στις δύσκολες στιγμές των αμφιβόλων λογισμών, πότε να προειδοποιήσει τους μάγους και να χαράξει την πορεία τής επιστροφής στην πατρίδα τους, πότε να αναγγείλει στους βοσκούς το μήνυμα της Γεννήσεως, και πότε έρχεται πλήθος, στρατιά ουράνια από αγγέλους να τραγουδήσουν και να ψάλλουν το «Δόξα εν υψίστοις θεώ…»
Αλλά αδελφοί μου, θα ήθελα περισσότερο να επιμείνω στο πρόσωπο κάποιου άλλου υπηρέτη του θαύματος της Γεννήσεως. Ποιος είναι; Είναι ένας αφανής υπηρέτης. Το θείο φως χύνεται στο πρόσωπο του θείου Βρέφους, που ελκύει την προσοχή των πιστών. Ο Χριστός είναι το πρώτο φως, το Αρχίφως. Ύστερα το θείο φως χύνεται στο πρόσωπο της παρθένου και μητέρας του Φωτός. Αυτή είναι το δεύτερο φως μετά το πρώτο. Μα μέσα στο φεγγοβόλημα αυτό, που θαμπωμένοι προσέχουμε το Βρέφος και την αγνή μητέρα, λησμονούμε να προσέξουμε κάποιο άλλο πρόσωπο, που παραστέκει ταπεινά με μία ουράνια σοβαρότητα και υπηρετεί το θαύμα των θαυμάτων. Είναι ο Ιωσήφ. Υιός Δαβίδ ο Ιωσήφ, είναι το τελευταίο κλωνάρι του γενεαλογικού δέντρου του Χριστού ως ανθρώπου.
Ποιος είναι ο Ιωσήφ; Ποιος ο ρόλος του στο έργο της θείας ενανθρωπήσεως; Είναι ο μνήστωρ της παρθένου. Ο μνήστωρ, όχι ο σύζυγος. Ποτέ δεν έγινε σύζυγος. Ήταν μνήστωρ, και στη συνέχεια έγινε κηδεμόνας και προστάτης. «Μνηστευθείσης γάρ της μητρός αυτού (του Ιησού) Μαρίας τω Ιωσήφ…». Όσο κι αν ασεβείς φαντασίες οργιάζουν, όσο κι αν ασεβείς και βλάσφημες πέννες γράφουν ανόητα και βέβηλα πράγματα, το γεγονός είναι ένα: Ο Ιωσήφ υπήρξε απλώς μνήστωρ, ποτέ σύζυγος.
Στο σχέδιο της θείας οικονομίας ήταν, ο Ιωσήφ ν’ αναδειχθεί προστάτης μιας παρθένου κόρης και ενός θείου Βρέφους. Μνήστωρ λοιπόν ο Ιωσήφ. Τι άλλο ήταν; Δίκαιος. Άνθρωπος δηλαδή με αρετή μεγάλη. Για κοιτάξτε τον. «Ιωσήφ δε ο ανήρ αυτής, δίκαιος ων και μη θέλων αυτήν παραδειγματίσαι, εβουλήθη λάθρα απολύσαι αυτήν». Τι μεγαλείο ψυχής κρύβουν τα λόγια αυτά! Δίκαιος, ενάρετος. Σεβόταν το νόμο του Θεού, μα συμπαθούσε και τον άνθρωπο που νόμιζε πως καταπάτησε το νόμο αυτό.
Μπροστά του βλέπει ένα γεγονός. Η κόρη πούνε κοντά του έχει «συλλάβει εν γαστρί». Τα ανθρώπινα μάτια του αυτό βλέπουν. Και μέσα του παλεύουν δύο λογισμοί. Ο ένας είναι να τηρήσει το νόμο, που τιμωρούσε παρόμοια γεγονότα. Ο άλλος είναι να καλύψει την κόρη. Όχι, δεν θέλει να την διαπομπεύσει, δεν θέλει να την εκθέσει. Ναταν άλλος στη θέση του! Νάταν κάποιος απ’ τους άντρες της εποχής μας, που, ενώ αυτοί οργιάζουν στην αμαρτία, είναι έτοιμοι να δείξουν όλη τη σκληρότητα τους στη γυναίκα που παραστράτησε! Σαν παραστράτημα φάνηκε στα μάτια του Ιωσήφ το γεγονός της κυοφορίας της παρθένου. Εν τούτοις δεν θέλει να τη διαπομπεύσει. Σαν κάτι να του λέει μέσα του, πως η κόρη αυτή δεν μπορούσε ποτέ νάνε ένοχος.
Προστάτης της Παρθένου
Μα ενώ παλεύει μ’ αυτούς τους λογισμούς ο Ιωσήφ, να κι έρχεται ο άγγελος να του ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Δίκαιος και ενάρετος όπως ήταν, αξιώνεται να δει ουράνια οπτασία. Μόνο άγιοι και απλοί στην ψυχή αξιώνονται να βλέπουν όνειρα καλά, να παίρνουν θεία μηνύματα Κι ο Ιωσήφ δείχνει τώρα το σπουδαιότερο μεγαλείο του. Υπήρξε σεμνός μνήστωρ, υπήρξε δίκαιος και συμπαθής, μα περισσότερο υπήρξε υπηρέτης του θαύματος.
Νατος ο άγγελος. Τον καθησυχάζει στην αρχή: «Μη φοβού». Στη συνέχεια του μιλάει για την υπερφυσική σύλληψη και γέννηση του Βρέφους: «Το γάρ εν αυτή γεννηθέν εκ Πνεύματος εστίν Αγίου». Του αποκαλύπτει το όνομα του παιδιού που θα γεννηθεί: «Και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησού». Και ερμηνεύοντας το όνομα του Βρέφους δηλώνει και τη μεγαλειώδη αποστολή του: «Αυτός γάρ σώσει τον λαόν αυτού από των αμαρτιών αυτών». Και εκτός από αυτά τον προστάζει ο άγγελος να δείξει όλη την προστασία του για το θείο Βρέφος και τη μητέρα του: «Ιωσήφ υιός Δαβίδ, μη φοβηθής παραλαβείν Μαριάμ την γυναίκα σου…».
Αυτά του είπε ο άγγελος στον ύπνο του. Κι ο Ιωσήφ; Θαυμάστε πίστη, θαυμάστε υπακοή. Η πίστη του και η υπακοή του μεγαλύτερες από την πίστη και την υπακοή του Αβραάμ. Ο Αβραάμ πίστεψε στην υπόσχεση του Θεού πως θ’ αποκτούσε παιδί. Το παιδί αυτό θα γεννιόταν μεν από γυναίκα στείρα, μα όχι «άνευ σποράς». Ενώ ο Ιωσήφ πίστεψε αμέσως στα λόγια του αγγέλου, πως η κόρη πούνε κοντά του «συνέλαβεν άνευ σποράς» κι ότι είναι παρθένος, αγνή. Πίστεψε, κι αμέσως έκανε ο,τι του είπε ο άγγελος. «Διεγερθείς ο Ιωσήφ από του ύπνου εποίησεν ως προσέταξεν αυτώ ο άγγελος Κυρίου και παρέλαβε την γυναίκα αυτού».
Δύο διδάγματα
Αγαπητοί! Δύο ηθικά διδάγματα θα ήθελα να κρατήσουμε απ’ τη στάση του Ιωσήφ. Το ένα. Εκείνος υπήρξε προστάτης της παρθένου και προστάτης του βρέφους, του παιδιού. Παρθενία και παιδιά, να δύο πράγματα, που ζητούν στις μέρες μας προστασία. Και τα δύο καταδιώκονται. Η παρθενία; Όλα τα όπλα έχει επιστρατεύσει ο Διάβολος για να την καταργήσει, να σβήσει η παρθενία, για να μην υπάρχει κανένας νέος παρθένος, καμιά νέα παρθένος. Πούνε οι άνθρωποι που θα παίξουν το ρόλο του Ιωσήφ και θα προστατέψουν την παρθενία και θα σταθούν φρουροί και θα εμποδίσουν όλους εκείνους που έρχονται με άγριες διαθέσεις να κόψουν και να μαράνουν το ωραίο λουλούδι της παρθενίας;
Και τα παιδιά; Ποιος θα προστατέψει τα παιδιά, και μάλιστα απ’ τα χέρια εκείνων, που σαν σύγχρονοι Ηρώδες με κυνική αδιαφορία τα σκοτώνουν και δεν τα αφήνουν νάρθουν στο φως του ήλιου; Πού είσαι, Ιωσήφ, να προστατέψεις τα δικαιώματα των παιδιών για τη ζωή, να προστατέψεις τα παιδιά απ’ τους μύριους κινδύνους της εποχής μας;
Αλλά αγαπητοί και μία ακόμη τελευταία, μυστικότερη σκέψη θα ήθελα να κάνουμε. Ο Ιωσήφ παρέλαβε το μικρό βρέφος, τον Ιησού. Αυτό το θείο Βρέφος παραλαμβάνει μέσα του και κάθε πιστός. Κάθε φορά που κοινωνεί αξίως τα Άχραντα Μυστήρια παίρνει το Χριστό μέσα του, η ψυχή του γίνεται ιερό σπήλαιο. Πολλοί τις μέρες των Χριστουγέννων πηγαίνουν να κοινωνήσουν. Αλλά ας προσέξουμε. Ο Ιωσήφ άκουσε μήνυμα του αγγέλου και παρέλαβε το Χριστό. Όλοι όσοι τρέχουν να κοινωνήσουν τις μέρες των Χριστουγέννων έχουν μέσα τους τη μαρτυρία να τους λέει πώς είναι έτοιμοι, καθαροί, για να παραλάβουν το Χριστό; Ακούνε μέσα τους φωνή αγγελική να τους λέει «Προσέλθετε;». Έχουν όλοι περάσει απ’ το λουτρό της Εξομολογήσεως; Αν όχι, ας μην προσέλθουν. Φωτιά θα είναι η θεία Κοινωνία. Μπορεί να ποθείς. Αν όμως δεν είσαι έτοιμος, ας μη πλησίασης. Ας αναβάλεις για μετά τα Χριστούγεννα.
Όσοι πιστοί και προετοιμασμένοι, προσέλθετε τα Χριστούγεννα Προσέρχεσθε συχνά. Παραλαμβάνετε το Χριστό στην ψυχή σας. Κοινωνώντας αξίως η ψυχή γίνεται ιερό σπήλαιο της Βηθλεέμ.
ΑΡΧΙΜ. ΔΑΝΙΗΛ ΑΕΡΑΚΗ
Πηγή: http://www.pigizois.net/kiriakodromio/euaggelio/ipiretis_tou_thaymatos.htm