21 Νοεμβρίου η εν τω Ναώ Είσοδος της Υπεραγίας Θεοτόκου
Από Ι.Ν. ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ · 20 Νοεμβρίου 2019
Στην εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου
του μακαριστού μητρ.Σερβίων και Κοζάνης Διονυσίου
Νους ανθρώπινος δεν μπορεί να συλλάβει το έργο, μάλλον δε το θαύμα της θείας οικονομίας. Θεία οικονομία είναι ό,τι έκανε κι ό,τι κάνει η αγάπη κι η σοφία του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου. Σ’ έναν αναστάσιμο ύμνο της Εκκλησίας, έτσι επιγραμματικά γίνεται λόγος για το έργο και το θαύμα τούτο· «δι’ ημάς Θεός εν ανθρώποις· διά την καταφθαρείσαν φύσιν του γένους ημών· ο Λόγος σαρξ εγένετο…»· για μας ο Θεός ήρθε μεταξύ μας, για την ανθρώπινη φύση μας, που την ρήμαξε η αμαρτία, ο Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος. Το έργο και το θαύμα αυτό πραγματοποιήθηκε από τον Ιησού Χριστό, παραδίδεται από την Εκκλησία και κηρύσσεται στη θεία Γραφή από τους Ευαγγελιστές και τους Αποστόλους. Οι πιστοί το δέχονται «διά πίστεως», όχι δηλαδή σαν γνώση και φυσική ανακάλυψη, άλλα ως αποκάλυψη Θεού και ως ιερή παράδοση της Εκκλησίας. Μέσα σ’ ένα τέτοιο ιερό κόσμο αποκαλύψεως του Θεού και παραδόσεως της Εκκλησίας τοποθετείται η σημερινή εορτή των Εισόδων της υπεραγίας Θεοτόκου. Ένας από τους ιερούς πατέρες της Εκκλησίας, ο άγιος Πρόκλος αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, γράφει για τη σημερινή εορτή ότι «αγνείας έχει υπόθεσιν, και του κοινού γένους των γυναικών καύχημα το τελούμενον»· η εορτή δηλαδή των Είσοδίων υπόθεση έχει την αγνεία και την ηθική καθαρότητα της γυναίκας, κι αυτό που γίνεται με τη σημερινή εορτή είναι για έπαινο όλων των γυναικών.
Όχι μόνο στην εορτή των Εισοδίων, αλλά και σε κάθε θεομητορική εορτή την γυναίκα εορτάζουμε και τον έπαινο της γυναίκας ψάλλει η Εκκλησία. Κανένας άλλος θεσμός, καμιά πολιτεία και καμιά κοινωνία δεν τίμησε και δεν σεβάστηκε τόσο πολύ τη γυναίκα όσο η Εκκλησία. Η γυναίκα για την Εκκλησία είναι η μητέρα μας, η αδελφή μας, η σύζυγος και ο σύντροφος της ζωής μας και η μητέρα των παιδιών μας.
Η γυναίκα, που παρασύρθηκε στην παρακοή και παρέσυρε μαζί της στην πτώση όλο το ανθρώπινο γένος, η γυναίκα πάλι είναι το όργανο στην οικονομία του Θεού, για να σηκωθεί και να σωθεί ο κόσμος. Η γυναίκα, η αγνή παρθένος Μαρία είναι η μητέρα του Θεού που ενανθρώπησε, η Μαρία είναι η Θεοτόκος.
Άλλο όνομα, όνομα μοναδικό, και σαν τίτλος τιμής και σαν θεϊκή πραγματικότητα, σαν το Θεοτόκος, δεν υπάρχει. Το έδωκε η Εκκλησία στην παρθένο Μαρία στην τρίτη οικουμενική Σύνοδο, όχι μόνο για να την τιμήσει, αλλά και για να εκφράσει το θείο γεγονός, ότι ο Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος και γεννήθηκε από τη Μαρία.
Κάθε θεομητορική εορτή σαν σήμερα μας δίνει πάντα την ευκαιρία να μιλήσουμε για την υπεραγία Θεοτόκο, άλλοτε σαν την αγνή παρθένο, άλλοτε σαν την υποδειγματική και μοναδική μητέρα, και πάντα σαν την γυναίκα, που είναι η «αγία αγίων μείζων», η τιμιότερη και ενδοξότερη από τους αγίους Αγγέλους. Αλλ’ ακόμα, σε σχέση μ’ εμάς τους πιστούς, η υπεραγία Θεοτόκος είναι η μεσίτρια προς τον φιλάνθρωπο Θεό και η προστασία με τα χίλια ονόματα, σε κάθε δύσκολη περίσταση, σε κάθε ανάγκη, σε κάθε κίνδυνο και σε κάθε συμφορά. Γιατί είναι η μητέρα του Χριστού, στον οποίο έχει παρρησία- γιατί είναι η μητέρα μας, στην οποία έχομε το θάρρος και την ελπίδα μας.
Η Εκκλησία έχει φυλάξει για την ύπεραγία Θεοτόκο τις θερμότερες προσευχές και τους ποιητικότερους ύμνους, που είναι η έκφραση και το ξεχείλισμα των ιερών συναισθημάτων κάθε ευσεβούς ψυχής. Όχι μόνο στις θεομητορικές εορτές, αλλά σε κάθε εορτή και σε κάθε ιερή ακολουθία της Εκκλησίας είναι πάντα ζωντανή η παρουσία της Θεοτόκου στα τροπάρια εκείνα, που ειδικά λέγονται θεοτόκια. Το θεοτοκάριο επίσης είναι η υμνολογική συλλογή με τους καλύτερους ασματικούς Κανόνες προς την ύπεραγία Θεοτόκο.
Πού αλλού λοιπόν τιμήθηκε η γυναίκα, για να ξαναγυρίσουμε στο θέμα, πού αλλού τιμήθηκε η γυναίκα όσο στην Εκκλησία από την Εκκλησία;
Στο σύγχρονο ψέμα, που είναι ο αγώνας της γυναίκας για την εξίσωσή της με τον άνδρα, ο αγώνας που πάει να διαλύσει και να ξεθεμελιώσει την οικογένεια και τον κοινωνικό βίο των ανθρώπων, στο σύγχρονο αυτό ψέμα του αγώνα της γυναίκας δεν θα θέλαμε να αντιτάξουμε τίποτ’ άλλο παρά την αποστολική περικοπή, που διαβάζεται στην ιερή ακολουθία του Γάμου. Μακάρι να την πρόσεχαν και να θέλανε να την καταλάβουν όσα ζευγάρια έρχονται να πάρουν την ευλογία της Εκκλησίας για να κάνουν σπίτι. Όχι εκείνοι που πιστεύουν στην ιερότητα της συζυγίας και στην αγιότητα του μεγάλου μυστηρίου του Γάμου, αλλά εκείνοι που έρχονται για να στεφανωθούν στην Εκκλησία από μια συνήθεια ή γιατί τους αναγκάζει ο πολιτικός νόμος. Σ’ αυτό το ιερό κείμενο, που η Εκκλησία διάλεξε να διαβάζεται στην ακολουθία του Γάμου, με θεόπνευστο τρόπο διαγράφεται το χρέος που έχουν αμοιβαία ο άνδρας και η γυναίκα να βοηθούν, να σέβονται και να αγαπούν ο ένας τον άλλον. Έπειτα από όσα λέει ο Απόστολος, δεν μένει περιθώριο για αγώνες και για δικαιώματα, όταν οι σύζυγοι είναι ένας άνθρωπος και ο ένας απέναντι στον άλλον βλέπει τον εαυτό του.
Μπροστά στην παραφροσύνη των ανθρώπων, που ομαδικά πάνε να πέσουν στο γκρεμό, η Εκκλησία δεν έχει παρά να φωνάξει, κι ας φαίνεται πως δεν θέλει να ακούσει κανείς. Πάντα υπάρχει το «λείμμα»· είναι πάντα οι λίγοι, που βλέπουν και ακούνε σωστά. Σ’ αυτούς απευθύνεται το κήρυγμα, σαν μαρτυρία, της αλήθειας του Θεού, που σημαδεύει την παρουσία της Εκκλησίας στον κόσμο.
*
Η Εκκλησία πιστεύει πως δεν θα χαθεί ο κόσμος στη θάλασσα της πλάνης και της αμαρτίας, αφού γι’ αυτό ήρθε ο Υιός του Θεού, «ίνα σωθή ο κόσμος δι’ αυτού». Η Εκκλησία, κι όταν φαίνεται πως δεν μπορεί τίποτα περισσότερο, και τότε δεν παύει να ενσαρκώνει ένα υγιές πνεύμα αντιστάσεως, να είναι, καθώς είπε ο Ιησούς Χριστός, «το άλας της γης», που συγκρατεί τις ανθρώπινες κοινωνίες από την τελεία πνευματική και ηθική αποσύνθεσή τους. Σήμερα περνάμε μια κρίση, καθώς όλοι το ομολογούν, κι εκείνοι ακόμα που δεν πιστεύουν σε καμιά πνευματική πραγματικότητα. Αυτοί περιμένουν τη βελτίωση και τη σωτηρία ή από τη δική τους δύναμη και σοφία ή και από κάποια τύχη. Εμείς εργαζόμαστε κατά το θείο θέλημα και προσευχόμαστε να στείλει ο Σωτήρας Χριστός «ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου» το θείο φωτισμό του στον κόσμο. Αμήν.
(+Μητροπ. Σερβίων και Κοζάνης, Διονυσίου, «Ο Λόγος του Θεού», τ. Α΄)