20 Νοεμβρίου προεόρτια της εορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου και μνήμη του Οσίου Γρηγορίου του Δεκαπολίτου και του Αγίου Πρόκλου , αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως
Όσιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης
Χαραξ κύκλω σου, και μετά ζωής τέλος,
Η ζώσα, Γρηγόριε, του Θεού χάρις.
Εικάδι Γρηγόριος κεκλήσκετο εις πόλον ευρύν.
Βιογραφία
Ο Όσιος Γρηγόριος έζησε τον 9ο αιώνα μ.Χ. και καταγόταν από την Ειρηνόπολη της Δεκαπόλεως. Τη χριστιανική ανατροφή του όφειλε πρώτα στη μητέρα του Μαρία, η οποία, με τη ζωντανή της πίστη στο Χριστό, ανέθρεψε το γιο της σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου.
Ο Γρηγόριος έγινε μοναχός και αγωνιζόταν έντονα για ηθική τελειοποίηση. Εκείνο που ιδιαίτερα τον διέκρινε, ήταν η καλλιέργεια της εγκράτειας στον εαυτό του. Τη θεωρούσε απαραίτητη για την καθαρότητα του νου και την ηθική κυριαρχία στη σάρκα. Και σε όσους τον ρωτούσαν γιατί δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα σ’ αυτή την αρετή, απαντούσε με τον αιώνιο λόγο της Αγίας Γραφής: «Πας ο αγωνιζόμενος πάντα εγκρατεύεται, εκείνοι μεν ουν ίνα φθαρτόν στέφανον λάβωσιν, ημείς δε άφθαρτον» (Α’ προς Κορινθίους, θ’ 25). Καθένας, δηλαδή, που αγωνίζεται, εγκρατεύεται σε όλα, ακόμα και στην τροφή και στο ποτό. Και εκείνοι μεν, οι αθλητές του κόσμου, αγωνίζονται και εγκρατεύονται για να πάρουν στεφάνι που φθείρεται. Εμείς όμως, οι αθλητές του Χριστού, αγωνιζόμαστε για άφθαρτο στεφάνι.
Ο Γρηγόριος όμως δεν αρκέσθηκε μόνο στη μοναχική ζωή. Μετείχε από κοντά στους σκληρούς αγώνες κατά των εικονομάχων βασιλέων. Έκανε πολλά ταξίδια και τελικά εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, στη Μονή του Αγίου Μηνά. Επιδόθηκε σε συγγραφές και πέθανε από βαριά αρρώστια στην Κωνσταντινούπολη το 816 μ.Χ.
Απολυτίκιον
Ήχος δ’.
Ο Θεός των Πατέρων ημών, ο ποιών αεί μεθ᾽ ημών, κατά την σην επιείκειαν, μη αποστήσης το έλεός σου αφ᾽ ημών, αλλά ταις αυτών ικεσίαις, εν ειρήνη κυβέρνησον την ζωήν ημών.
Έτερον Απολυτίκιον
Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Λυχνία ως δίπυρσος των θεϊκών δωρεών, ακτίσι της χάριτος φωταγωγούσιν ημάς πατέρες οι ένθεοι, Πρόκλος του Βυζαντίου, ο σοφός ποιμενάρχης, Γρηγόριος ο θεόφρων, Δεκαπόλεως γόνος· διο μετά προθυμίας τούτοις προσέλθωμεν.
Κάθισμα
Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Τη θεία λαμπρότητι, καταυγαζόμενος, το σκότος εδίωξας, των ψυχοφθόρων παθών, Γρηγόριε αοίδιμε, ήρθης προς απαθείας, καθαρώτατον ύψος, ήστραψας παραδόξως, ιαμάτων ακτίνας, σκηνώσας εις άδυτον φως, της βασιλείας Χριστού.
‘Αγιος Πρόκλος, Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
ΒιογραφίαΟ Άγιος Πρόκλος υπήρξε άξιος μαθητής του μεγάλου διδασκάλου της Εκκλησίας μας, Ιωάννου του Χρυσοστόμου . Ο Πατριάρχης Αττικός τον έκανε διάκονο και κατόπιν πρεσβύτερο. Επειδή διακρινόταν για την παιδεία, την αρετή και την διδακτική του ικανότητα, αγαπήθηκε θερμά απ’ όλους τους θαυμαστές του αξέχαστου διδασκάλου του και υποστηριζόταν απ’ αυτούς για τον Πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης. Αλλά η αντίδραση του διεφθαρμένου κατεστημένου, ναυάγιζε την υποψηφιότητα του. Αργότερα ο Πατριάρχης Σισίνιος , το έτος 425 μ.Χ., χειροτόνησε τον Πρόκλο επίσκοπο Κυζίκου. Λόγω όμως των ανωμαλιών της επαρχίας, την επισκοπή κατέλαβε κάποιος Δαλμάτιος. Αλλά ο Πρόκλος, χωρίς να στεναχωρηθεί, εξακολούθησε το κήρυγμα του θείου λόγου στην Κωνσταντινούπολη.Όταν πέθανε ο Πατριάρχης Μαξιμιανός το 434 μ.Χ. και αυτοκράτορας ήταν ο Θεοδόσιος ο Β’, στο θρόνο ανέβηκε πανηγυρικά ο Πρόκλος. Και μάλιστα πριν ακόμα θάψουν τον Μαξιμιανό. Η πρώτη φροντίδα του Πρόκλου ήταν, η ανακομιδή του ιερού λειψάνου του Χρυσοστόμου από τα Κόμανα στην Κωνσταντινούπολη. Επίσης, επί του Πατριάρχου αυτού καθιερώθηκε και ο τρισάγιος ύμνος στις εκκλησίες. Πατριάρχευσε δώδεκα χρόνια και τρεις μήνες και κοιμήθηκε το 447 μ.Χ. |
|
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε. Λυχνία ὡς δίπυρσος τῶν θεϊκῶν δωρεῶν, ἀκτῖσι τῆς χάριτος φωταγωγοῦσιν ἡμᾶς πατέρες οἱ ἔνθεοι, Πρόκλος τοῦ Βυζαντίου, ὁ σοφὸς ποιμενάρχης, Γρηγόριος ὁ θεόφρων, Δεκαπόλεως γόνος· διὸ μετὰ προθυμίας τούτοις προσέλθωμεν. |
