25 Iουνίου μνήμη της Αγίας Οσιομάρτυρος Φεβρωνίας και του Οσίου Διονυσίου , κτίτορος της ομωνύμου Ιεράς Μονής του Άθω
Βίος Αγίας Φεβρωνίας της Οσιομάρτυρος της πολυάθλου
Από το εκλεκτό ιστολόγιο xristianos.gr.
Η Αγία Φεβρωνία, ήταν περιζήτητη νύμφη για την σωματική της ομορφιά. Το ίδιο όμως έλαμπε και η αγνή ψυχή της. Για το λόγο αυτό σε ηλικία 17 ετών, επέλεξε το δρόμο της
άσκησης και της εγκράτειας στο μοναστήρι όπου ηγουμένη ήταν η θεία της, Βρυένη και βρισκόταν στην Μεσοποταμία (στην πόλη της Νισίβεως, που λέγεται Αντιόχεια της
Μυγδονίας και βρισκόταν στα σύνορα του Βυζαντινού και Περσικού κράτους).
Γρήγορα, παρά το νεαρό της ηλικίας της, προσαρμόσθηκε στους δύσκολους κανόνες της μοναχικής ζωής βρίσκοντας παράλληλα και χρόνο για να μελετά και να εμβαθύνει στις
Θείες Γραφές. Έγινε δε υπόδειγμα ανάμεσα στις άλλες μοναχές για τη σύνεσή της το ζήλο της, την προθυμία της και το ταπεινό της φρόνημα.
Κάποια ημέρα όμως, ένα στρατιωτικό σώμα το οποίο κατεδίωκε χριστιανούς, με επικεφαλής το Σεληνο (288 μ.Χ.) έφθασε και στο μοναστήρι της Φεβρωνίας.
Η Ηγουμένη φοβόταν για την Φεβρωνία
Είχε λοιπόν η Βρυένη μεγάλο φόβο και αγωνία, πως να φυλάξει την Φεβρωνία από τους ασεβείς για να μην την διαφθείρουν. Έτσι, οι μεν άλλες έτρωγαν μία φορά την ήμερα, ενώ
αυτήν την διέταξε να τρώγει μία φορά κάθε δύο μέρες, για να μαραθεί πολύ η ομορφιά της και να φαίνεται άσχημη. Η Φεβρωνία έκανε περισσότερο αγώνα, όσο μπορούσε, και δεν
χόρταινε ούτε ψωμί, ούτε νερό, αλλά έτρωγε μόνο τόσο όσο για να ζει. Επίσης κοιμότανε λίγο, και όχι στο στρώμα, αλλά ξεκουραζόταν καθισμένη σε σκαμνί ή ξάπλωνε κάτω στην
γη για να μην έχει ανάπαυση, ώστε να κοιμάται λίγο και να βασανίζει το σώμα της. Όταν πειραζόταν στον ύπνο της από τον διάβολο, σηκωνότανε αμέσως και παρακαλούσε με
δάκρυα τον Θεό να τον διώξει. Διάβαζε με μεγάλη προσοχή τα βιβλία, διότι εκ φύσεως ήταν φιλομαθής.
Από φόβο κρύβονται οι Μοναχές
Εκείνες τις ημέρες ήλθε στην περιοχή τους ο Σελήνος με τον Λυσίμαχο. Έτσι όλοι οι Χριστιανοί, λαϊκοί, Κληρικοί και Μοναχοί, άφηναν τα κελιά τους και έφευγαν στα όρη και στα
σπήλαια, ακόμη και αυτός ο Επίσκοπος της πόλεως, και κρυβόντουσαν για τον κίνδυνο που ερχόταν. Όταν άκουσαν αυτό οι Μοναχές εκείνης της Μονής, πήγαν λοιπόν στην
Ηγουμένη και της είπαν. «Συγχώρησέ μας να κρυφτούμε, διότι δεν είμαστε εμείς καλύτερες από τους κληρικούς και από τον Επίσκοπο. Γνωρίζεις ότι εδώ είναι μερικά κορίτσια,
και κινδυνεύουν πρώτα μεν να τις μιάνουν οι στρατιώτες, δεύτερον δε δεν μπορούμε να υπομείνουμε τα βασανιστήρια, και θα στερηθούμε, οι ταλαίπωρες και τον μισθό της
ασκήσεως. Λοιπόν εάν ορίζεις, ας πάρουμε και την Φεβρωνία, που ήταν άρρωστη, και ας κρυφτούμε σε κάποιο μέρος».
Η Φεβρωνία απάντησε. «Ζη Κύριος ο Χριστός μου, τον οποίο νυμφεύθηκα και του αφιέρωσα την ψυχή μου. Δεν βγαίνω από αυτόν τον τόπον, αλλά εδώ θα πεθάνω και θα
ενταφιασθώ για τον Δεσπότη μου». Η Ηγουμένη τις είπε. «Κάθε μία γνωρίζει το συμφέρον της, κάντε όπως θέλετε». Τότε μία – μία χαιρετούσε την Ήγουμένη και την Φεβρωνία
και έφευγαν.
Οι διώκτες πάνε στο Μοναστήρι
Το πρωΐ, όταν ανέτειλε ο ήλιος έγινε στην πόλι μεγάλη ταραχή και σύγχυση, διότι ο Σελήνος διέταξε και έριξαν στις φυλακές πολλούς Χριστιανούς τους οποίους βασάνισαν. Του
ανέφεραν λοιπόν μερικοί Έλληνες, γι’ αυτό το Μοναστήρι, και αμέσως έστειλε στρατιώτες, να φέρουν στο δικαστήριο όσες βρουν εκεί. Έσπασαν λοιπόν οι στρατιώτες τις πόρτες
και αφού μπήκαν μέσα βρήκαν μόνον τρεις. Κάποιος στρατιώτης έβγαλε το ξίφος να σκοτώσει την Ηγουμένη. Τότε η Φεβρωνία έπεσε στα πόδια τους και τους είπε: «Σας εξορκίζω
στον Θεόν ο οποίος κατοικεί στα ουράνια, να σκοτώσετε πρώτα εμένα, για να μη δω τον θάνατο της Κυρίας μου».
Έτσι επέστρεψε στο Πραιτώριο, και λέγει στον Λυσίμαχο. «Πήγαμε στο Μοναστήρι, και είδα μία νέα της οποίας θαύμασα την ομορφιά. Μα τους θεούς δεν είδα ωραιότερη γυναίκα,
και πράγματι είναι άξια για σένα». Του λέγει ο Λυσίμαχος: «Έχω εντολή από την μητέρα μου να μην κακοποιήσω Χριστιανό. Πως να κάνω κακό στις δούλες του Χριστού; Σε
παρακαλώ λοιπόν να τις διαφυλάξεις, ώστε να μη πέσουν στα χέρια του θείου μου».
Ένας όμως πολύ κακός στρατιώτης ανέφερε στο Σελήνο αυτό. Τότε θύμωσε ο Σελήνος και έστειλε στρατιώτες να φέρουν την νέα στο δικαστήριο. Πήγαν λοιπόν, την άρπαξαν σαν
άγρια θηρία, την έδεσαν από το λαιμό και την έσυραν. Η Ηγουμένη και η Θωμαΐς προσπάθησαν να πάνε μαζί της για να την συμβουλεύσουν, αλλά οι στρατιώτες δεν επέτρεψαν.
Έτσι τους παρακάλεσαν να τις αφήσουν να κάνουν προσευχή προς τον Κύριον.
Ο Κόσμος στο πλευρό της Φεβρωνίας
Όταν τελείωσαν την προσευχή οι στρατιώτες πήραν την Αγία την οποία ακολούθησε η Θωμαΐς με ανδρικά φορέματα. Αλλά και άλλες πολλές γυναίκες κοσμικές (οι οποίες
πήγαιναν στο Μοναστήρι και τις δίδασκε), ακολούθησαν, για να δουν τους αγώνες της Αγίας και κτύπαγαν τα στήθη τους και έκλαιγαν πικρά. Το ίδιο και η Συγκλητική Ιερεία,
μόλις το έμαθε, έκλαιγε στο σπίτι της και έλεγε στους γονείς της. «Η αδελφή μου και δασκάλα μου Φεβρωνία δικάζεται και εγώ κάθομαι με άνεση;». Και ενώ έλεγε αυτά, έπεισε
τους γονείς της να την αφήσουν, να πάει στο θέατρο. Έτσι πήρε μαζί της ως συνοδούς μερικές δούλες της και πήγε με δάκρυα στο θέατρο.
Η Αγία μπροστά στον Σελήνο
Αφού συγκεντρώθηκε πολύς κόσμος στο θέατρο, έφεραν την Αγία, και όλοι όσοι την είδαν την συμπόνεσαν. Τότε ο ηγεμόνας ρώτησε. «Εγώ είχα σκοπό να μη σου μιλήσω
καθόλου, αλλά η ομορφιά σου και η ευγένεια του προσώπου σου σταμάτησαν την πολλή μου αγανάκτηση. Λοιπόν όχι ως κατηγορούμενη σε ερωτώ, αλλά ως τέκνο μου αγαπητό
σε συμβουλεύω, και σε παρακαλώ να ακούσεις τα λόγια μου. Μα τους θεούς, αρραβωνιάσαμε τον Λυσίμαχο, με μια πλούσια και ωραία κοπέλα, εγώ και ο αδελφός μου Άνθιμος,
ο πατέρας του. Όμως σήμερα συμφωνώ να λύσω εκείνον τον αρραβώνα, για να πάρεις εσύ αυτόν ως σύζυγο, που και αυτός είναι νέος, όμορφος και ωραίος και είναι τώρα δίπλα
μου. Και μη φοβηθείς εάν είσαι πτωχή και άπορη από χρήματα, διότι εγώ δεν έχω παιδιά και σας χαρίζω όλον τον πλούτο μου, για να με έχετε σαν πατέρα, να έχεις δόξα αμέτρητη,
να σε μακαρίζουν όλες οι γυναίκες, και ο ίδιος ο βασιλεύς θα σας δώσει αναρίθμητα δώρα ο όποιος μάλιστα υποσχέθηκε να κάνη τον Λυσίμαχο Έπαρχο, και δεν υπάρχει άλλο
αξίωμα από αυτό μεγαλύτερο. Λοιπόν δως μου μια καλή απάντηση να χαροποιήσεις την ψυχή μου. Διότι εάν δεν συμφωνήσεις με αυτά που σου είπα, τρεις ώρες δεν θα σε
αφήσω να ζήσεις σε αυτόν τον κόσμο».
Του λέγει τότε η Φεβρωνία. «Εγώ έχω στους ουρανούς νυφικό δωμάτιο αχειροποίητο, νυμφώνα που δεν μπορεί να καταστραφεί, προίκα την βασιλεία των ουρανών και Νυμφίο
αθάνατο. Έτσι δεν μπορώ να συζήσω με άνθρωπο. Λοιπόν μη πλανάσαι, ούτε να κουράζεσαι με κολακείες και απειλές να με δοκιμάζεις, διότι ποτέ δεν πρόκειται να με νικήσεις».
Αρχίζουν τα βασανιστήρια
Όταν άκουσε αυτά ο τύραννος θύμωσε, και διατάζει να γδύσουν την Αγία και να την παρουσιάσουν γυμνή μπροστά σε όλους, για να ντραπεί την ασχημοσύνη της, και να σκεφθεί,
από ποια λαμπρή δόξα σε πόση ατιμία κατάντησε. Κατόπιν διέταξε να τεντώσουν την Αγία τέσσερις άνδρες, να ανάψουν φωτιά από κάτω για να καίγεται και από πάνω να την
κτυπούν δυνατά και αλύπητα στην ράχη της, άλλοι τέσσερις άνδρες. Και ενώ την έδερναν για πολλή ώρα οι άσπλαχνοι, άλλοι ράντιζαν με λάδι την φωτιά, για να ανάβει
περισσότερο και να την καίει χειρότερα. Όταν είδε ότι έπεφταν οι σάρκες της και φαινόταν ως νεκρή, διέταξε να την ρίξουν παράμερα.
Όταν είδε ο τύραννος ότι δεν απέθανε την εξέταζε και της έλεγε. «Πως σου φαίνεται η πρώτη τιμωρία σου Φεβρωνία;». Εκείνη του απάντησε: «Κατάλαβες με την πρώτη δοκιμή,
ότι με την βοήθεια του Χριστού, έμεινα ανίκητος και καταφρονώ τα βασανιστήρια σου». Τότε πάλι είπε ο τύραννος. «Κρεμάστε την στο ξύλο και ξεσχίσθε δυνατά τα πλευρά της με
σιδερένια νύχια, έπειτα κάψτε τα ξεσχισμένα μέλη της μέχρι τα κόκκαλά της». Τόσο πολύ ξέσχισαν την Αγία, ώστε έπεφταν στην γη οι σάρκες της, και το αίμα της έτρεχε ποτάμι.
Έπειτα έφεραν φωτιά και κατέκαιαν τα σπλάγχνα της. Η μακαρία όμως έβλεπε προς τον ουρανό και έλεγε: «Έλα, Κύριε, και βοήθησε με, και μη παραβλέψεις την δούλη σου».
Αυτά αφού είπε σιώπησε διότι εκαίγετο από την φωτιά.
Την βασανίζει πιο σκληρά
Πολλοί από τους παρευρισκόμενους έφυγαν λόγω της μεγάλης αγριότητας του ηγεμόνα οι δε υπόλοιποι τον παρακαλούσαν να την πάρει από την φωτιά και ο τύραννος
υπεχώρησε. Είπε δηλαδή και έσβησαν την φωτιά, αλλά την άφησαν ακόμη κρεμασμένη και την ρωτούσε. Εκείνη όμως δεν μπορούσε να απαντήσει. Έτσι την κατέβασαν και την
έδεσαν στον πάσσαλο, και αφού κάλεσε ο τύραννος γιατρό τον διέταξε να κόψη την γλώσσα της και να την κάψουν επειδή δεν του απάντησε. Η Αγία έβγαλε αμέσως την εύλαλον
γλώσσα της και έκανε με νόημα του γιατρού σύμφωνα με την διαταγή του τυράννου και πράγματι πήρε ο γιατρός το σίδερο να την κόψη, αλλά ο λαός φώναζε, και παρακαλούσε
τον ηγεμόνα να τους κάμει την χάρη αυτή, και να την αφήσει για την ώρα. Ο άγριος ηγεμόνας διέταξε να αφήσουν την γλώσσα και να σπάσουν τα δόντια της. Άρχισε λοιπόν ο
γιατρός να ξεριζώνει τα δόντια και όταν ξερίζωσε τα δέκα επτά, από τους πόνους και την αιμορραγία λιγοθύμησε η αγία τότε ο τύραννος και διατάζει τον γιατρό, να σταματήσει.
Της έδωσε μάλιστα και θεραπευτικά βότανα για να σταματήσει να τρέχει αίμα.
Της κόβουν το στήθος και την καίνε
Τότε πάλι την ρώτησε ο τύραννος. «Τι λέγεις Φεβρωνία; Προσκυνάς τους θεούς;» Η Αγία του είπε όχι. «Γιατί δεν με θανατώνεις το γρηγορότερο, για να πάω στον αγαπημένο μου
Χριστό, αλλά εμποδίζεις τον δρόμο μου;». Τότε διατάζει να κόψουν, αλλοίμονον! τους μαστούς της και έπειτα να κάψουν το στήθος της.
Η Ιερεία, όταν είδε, ότι ο αλιτήριος Σελήνος σκεπτόταν να υποβάλει την Φεβρωνία και σε άλλα βασανιστήρια, στάθηκε μπροστά του και τον έβρισε λέγουσα. «Δεν χόρτασες,
απάνθρωπε, που τόσα κακά έκανες αυτής της Αγίας κοπέλας; Ούτε θυμήθηκες τα μέλη της μητέρας σου όπου θήλασες, η οποία κακώς σε γέννησε, αλλά έδειξες τόσην
ασπλαχνία σε αυτήν την ταπεινή; Εύχομαι να μη σε συγχωρήσει ο Ουράνιος Βασιλεύς, αλλά να σε βασανίσει και σε αυτόν τον κόσμο και στον αιώνιο». Όταν άκουσε αυτά ο άδικος
δικαστής θύμωσε, και διέταξε να την δέσουν και αυτήν σαν κατάδικη, για να την βασανίσει, επειδή τον έβρισε. Εκείνη έμπαινε στο στάδιο χαρούμενη και έλεγε: «Κύριέ μου Ιησού
Χριστέ, δέξε με και εμένα την ταπεινή, μαζί με την Κυρία μου Φεβρωνία». Τότε οι φίλοι του Σελήνου τον συμβούλεψαν να μη κάνη κακό δημόσια στην Ιερεία, επειδή όλος ο κόσμος
είναι μαζί της.
Όταν άκουσε αυτά ο τύραννος δεν τόλμησε να κάνη σε αυτήν τίποτε και επειδή δεν μπορούσε να την εκδικηθεί, γι αυτό τον λόγο διέταξε να κόψουν τα χέρια της Φεβρωνίας και το
ένα πόδι για το πείσμα της Ιερείας. Έκοψαν λοιπόν και τα δύο χέρια της Μάρτυρος. Όταν έκοβε το πόδι, ο δήμιος από τον αστράγαλο, δεν πέτυχε ο πέλεκυς την άρθρωση και την
κτύπησε τρεις φορές, έως ότου να το κόψη ο άσπλαχνος. Έτσι όλο το σώμα της μακαρίας συγκλονίστηκε από τον πόνο. Και επειδή αισθανόταν μεγάλους πόνους και ανείπωτη
κάκωση, άπλωσε και το άλλο πόδι, και το έβαλε στο ξύλο να το κόψη και αυτό, για να ξεψυχήσει και να μη βασανίζεται. Βλέποντας αυτό ο άδικος δικαστής, σκληρύνθηκε
περισσότερο, και είπε. «Βλέπετε πόση δύναμη έχει αυτή η αναίσχυντη». Έπειτα είπε προς τον δήμιο. «Κόψε και αυτό». Αφού πέρασε ώρα πολλή και ψυχορραγούσε πλέον η
Αγία, ρώτησε τους δήμιους. Ακόμη ζει αυτή η τρισκατάρατη;» Αυτοί είπαν. «Ναι». Τότε διατάζει ο δυσεβέστατος να της κόψουν την αγία της κεφαλή. Πήρε λοιπόν το σπαθί ο
δήμιος και κρατώντας την Αγία από τα μαλλιά, έκοψε την τιμία της κεφαλή στις 25 Ιουνίου.
Ο Λυσίμαχος διέταξε να φρουρούν το Λείψανο
Ο Λυσίμαχος έμεινε μέσα στενοχωρημένος και έχυνε δάκρυα από την καρδιά του για την Μάρτυρα, την οποία δεν άφησε τους χριστιανούς να την πάρουν, γιατί προσπαθούσαν
να μοιρασθούν το τίμιο λείψανο, αλλά διέταξε τους στρατιώτες να το φρουρούν, για να της κάνη μεγάλη τιμή, να ενταφιάσει το πανάγιο σώμα της σώο και ακέραιο στο άγιο
Μοναστήρι της. Αυτά αφού διέταξε δεν πήγε στο γεύμα, αλλά κλείσθηκε στο δωμάτιό του και θρηνούσε της Φεβρωνίας τον θάνατο. Εν το μεταξύ ο Σελήνιος φρικτό θάνατο.
Έπειτα ο Λυσίμαχος κάλεσε τον κόμητα Πρίμο, και του λέγει. «Διέταξε αμέσως ξυλουργούς να κάνουν για την Φεβρωνία μία λάρνακα από ξύλα που δεν σαπίζουν, και στείλε σε
όλα τα μέρη κήρυκες να φωνάξουν και να συγκεντρωθούν χριστιανοί χωρίς φόβο η κάποια δειλία στην ταφή της Οσιομάρτυρος, επειδή ο θείος μου απέθανε. Και όταν ο κόσμος
συγκεντρωθεί, ας σηκώσουν με ευλάβεια οι στρατιώτες το άγιο λείψανο να το μεταφέρουν στο Μοναστήρι της Βρυένης, και να μην αφήσεις κανέναν να αρπάξει κάποιο μικρό
κομμάτι. Ούτε σκύλο να αφήσεις η άλλο ζώο ακάθαρτο να γλείψει καθόλου την γη, όπου χύθηκε το τίμιο αίμα της. Αλλά και αυτό το χώμα να το πας στο Μοναστήρι που σου
είπα».
Τότε ο Πρίμος έκανε όσα διέταξε ο Λυσίμαχος, και σήκωσαν οι καλύτεροι στρατιώτες το άγιο λείψανο, ενώ ο ίδιος κράτησε την τιμία κεφαλή, τα χέρια, τα πόδια, και τα άλλα μέλη
στον μανδύα του με ευλάβεια. Και ενώ πήγαιναν στο Μοναστήρι έτρεχε πάρα πολύ πλήθος λαού.
Μετά το μαρτύριο της Αγίας, πλήθος Ελλήνων ειδωλολατρών επέστρεψαν στον Χριστό και βαπτίσθηκαν. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Πρίμος και ο Λυσίμαχος, οι οποίοι
βαπτίσθηκαν και αρνήθηκαν τελείως τον κόσμο. Ούτε επέστρεψαν στον ασεβέστατο βασιλέα, αλλά πήγαν στον Αρχιμανδρίτη Μαρκελλίνο, και τους έκανε Μοναχούς, και
τελείωσαν την ζωή τους ασκητικά, με θεάρεστη ζωή. Βαπτίσθηκαν επίσης πολλοί στρατιώτες και τελείωσαν την ζωή τους θεάρεστα.
Ο Επίσκοπος ζητά το άγιο Λείψανο
Ο Επίσκοπος εκείνης της πόλεως επί έξι χρόνια έκτιζε περικαλλή ναό στο όνομα της Φεβρωνίας, και όταν τον τελείωσε, συνεκάλεσε και τους υπόλοιπους επισκόπους για τα
εγκαίνιά του.
Την εικοστή πέμπτη Ιουνίου ήμερα που μαρτύρησε η Αγία έκαμαν ολονύκτια αγρυπνία, και συγκεντρώθηκε τόσος πολύς λαός, ώστε δεν τους χώραγε η Εκκλησία. Το πρωί, όταν
τελείωσαν την Ακολουθία, πήγαν όλοι οι επίσκοποι στο Μοναστήρι, να ζητήσουν το άγιο Λείψανο της Αγίας, για να το φέρουν στον νέο Ναό που έκτισαν. Η Ηγουμένη όμως και
όλες οι αδελφές, όταν άκουσαν αυτά, έπεσαν στα πόδια των Επισκόπων και με δάκρυα έλεγαν: «Ελεήστε μας για τον Κύριο, και μη μας στερήσετε τέτοιας παρηγοριάς και
παρακλήσεως, να μας πάρετε τον θησαυρό μας».
Τότε λέγει προς την Βρυένη ο Επίσκοπος. «Άκουσε αδελφή. Συ γνωρίζεις καλά πόσο φρόντισα και βασανίσθηκα έξι χρόνια μέχρι σήμερα, με πολύ κόπο και έξοδα προς δόξα της
Αγίας Μάρτυρος. Λοιπόν μη θελήσεις να μείνει ο κόπος μου άκαρπος».
Η Ηγουμένη του είπε. «Εάν αυτό το έργο αρέσει της Αγίας και της αγιοσύνης σας, τι είμαι εγώ να σας εμποδίσω; Πηγαίνετε λοιπόν και σηκώστε την, εάν είναι θέλημα Θεού».
Τότε πήγαν οι Αρχιερείς στον τάφο της Μάρτυρος, και διάβασαν τις ευχές για να σηκώσουν την λάρνακα. Όταν τελείωσαν την ευχή οι Επίσκοποι, και άπλωσαν τα χέρια να
σηκώσουν το άγιο Λείψανο, γίνεται αμέσως στον αέρα τόση μεγάλη και φοβερή βροντή, ώστε έπεσαν όλοι τρομαγμένοι κάτω στην γη. Και πάλι, όταν πέρασε λίγη ώρα και
συνήλθαν από τον φόβο, ξαναδοκίμασαν να το σηκώσουν, αλλά δεν μπόρεσαν. Διότι έγινε τόσο μεγάλος και φοβερός σεισμός ώστε φαινόταν ότι θα έπεφτε όλη η πόλις.
Τότε κατάλαβαν όλοι, ότι η Αγία δεν ήθελε να φύγει από το Μοναστήρι. Έτσι οι μεν αδελφές χάρηκαν, ο δε ευλαβής επίσκοπος και οι πολίτες λυπήθηκαν και μάλιστα οι
παρακάλεσαν την Ηγουμένη να τους δώσει έστω ένα μικρό κομμάτι από το άγιο λείψανο. Τότε η Βρυένη άνοιξε την λάρνακα και βγήκε λάμψις όμοια με την ακτίνα του ήλιου και
αστραπή πυρός από την Αγία. Την ώρα όμως που η Βρυένη άπλωσε το δεξί της χέρι να πάρει το ένα χέρι της Μάρτυρος να το δώσει στον Επίσκοπο, αμέσως το χέρι της
Ηγουμένης ξεράθηκε και έμεινε (ω του θαύματος) ακίνητο, και δεν μπορούσε να το βγάλει από την λάρνακα. Έτσι με δάκρυα έλεγε. «Σε παρακαλώ, Φεβρωνία παιδί μου, μη
οργίζεσαι εναντίον μου, της ταπεινής, αλλά ενθυμήσουν τους κόπους μου, και μην παραδειγματίσεις τα γερατεία μου». Τότε λοιπόν την συγχώρεσε η Όσια και γιατρεύτηκε το
χέρι της. Έτσι πήρε μόνο ένα δόντι της Μάρτυρος και το έδωσε στον Επίσκοπο, το οποίο πήραν με ευλάβεια, και έψαλλαν όλοι με λαμπάδες και θυμιάματα, και όταν έφθασαν
στον Ναό το τοποθέτησαν στο Άγιο Θυσιαστήριο.
Η Αγία θαυματουργεί
Ο παντοδύνανος Θεός έδειξε και εκεί τα θαυμάσια του σε εκείνο το μικρότατο μέρος του λειψάνου και γινόντουσαν εξαίσια θαύματα. Τυφλοί έβλεπαν, χωλοί περπατούσαν,
παράλυτοι σηκωνόντουσαν, και δαίμονες έφευγαν από τους ασθενείς. Αυτά μαθεύτηκαν παντού και όλοι από κάθε μέρος και χώρα έφερναν αρρώστους, άλλους με το κρεββάτι
και άλλους στα άλογα φορτωμένους, και όλοι γινόντουσαν καλά.
Είχε λοιπόν η Βρυένη μεγάλο φόβο και αγωνία, πως να φυλάξει την Φεβρωνία από τους ασεβείς για να μην την διαφθείρουν. Έτσι, οι μεν άλλες έτρωγαν μία φορά την ήμερα, ενώ
αυτήν την διέταξε να τρώγει μία φορά κάθε δύο μέρες, για να μαραθεί πολύ η ομορφιά της και να φαίνεται άσχημη. Η Φεβρωνία έκανε περισσότερο αγώνα, όσο μπορούσε, και δεν
χόρταινε ούτε ψωμί, ούτε νερό, αλλά έτρωγε μόνο τόσο όσο για να ζει. Επίσης κοιμότανε λίγο, και όχι στο στρώμα, αλλά ξεκουραζόταν καθισμένη σε σκαμνί ή ξάπλωνε κάτω στην
γη για να μην έχει ανάπαυση, ώστε να κοιμάται λίγο και να βασανίζει το σώμα της. Όταν πειραζόταν στον ύπνο της από τον διάβολο, σηκωνότανε αμέσως και παρακαλούσε με
δάκρυα τον Θεό να τον διώξει. Διάβαζε με μεγάλη προσοχή τα βιβλία, διότι εκ φύσεως ήταν φιλομαθής.
Εκείνες τις ημέρες ήλθε στην περιοχή τους ο Σελήνος με τον Λυσίμαχο. Έτσι όλοι οι Χριστιανοί, λαϊκοί, Κληρικοί και Μοναχοί, άφηναν τα κελιά τους και έφευγαν στα όρη και στα
σπήλαια, ακόμη και αυτός ο Επίσκοπος της πόλεως, και κρυβόντουσαν για τον κίνδυνο που ερχόταν. Όταν άκουσαν αυτό οι Μοναχές εκείνης της Μονής, πήγαν λοιπόν στην
Ηγουμένη και της είπαν. «Συγχώρησέ μας να κρυφτούμε, διότι δεν είμαστε εμείς καλύτερες από τους κληρικούς και από τον Επίσκοπο. Γνωρίζεις ότι εδώ είναι μερικά κορίτσια,
και κινδυνεύουν πρώτα μεν να τις μιάνουν οι στρατιώτες, δεύτερον δε δεν μπορούμε να υπομείνουμε τα βασανιστήρια, και θα στερηθούμε, οι ταλαίπωρες και τον μισθό της
ασκήσεως. Λοιπόν εάν ορίζεις, ας πάρουμε και την Φεβρωνία, που ήταν άρρωστη, και ας κρυφτούμε σε κάποιο μέρος».
Η Φεβρωνία απάντησε. «Ζη Κύριος ο Χριστός μου, τον οποίο νυμφεύθηκα και του αφιέρωσα την ψυχή μου. Δεν βγαίνω από αυτόν τον τόπον, αλλά εδώ θα πεθάνω και θα
ενταφιασθώ για τον Δεσπότη μου». Η Ηγουμένη τις είπε. «Κάθε μία γνωρίζει το συμφέρον της, κάντε όπως θέλετε». Τότε μία – μία χαιρετούσε την Ήγουμένη και την Φεβρωνία
και έφευγαν.
Το πρωΐ, όταν ανέτειλε ο ήλιος έγινε στην πόλι μεγάλη ταραχή και σύγχυση, διότι ο Σελήνος διέταξε και έριξαν στις φυλακές πολλούς Χριστιανούς τους οποίους βασάνισαν. Του
ανέφεραν λοιπόν μερικοί Έλληνες, γι’ αυτό το Μοναστήρι, και αμέσως έστειλε στρατιώτες, να φέρουν στο δικαστήριο όσες βρουν εκεί. Έσπασαν λοιπόν οι στρατιώτες τις πόρτες
και αφού μπήκαν μέσα βρήκαν μόνον τρεις. Κάποιος στρατιώτης έβγαλε το ξίφος να σκοτώσει την Ηγουμένη. Τότε η Φεβρωνία έπεσε στα πόδια τους και τους είπε: «Σας εξορκίζω
στον Θεόν ο οποίος κατοικεί στα ουράνια, να σκοτώσετε πρώτα εμένα, για να μη δω τον θάνατο της Κυρίας μου».
Έτσι επέστρεψε στο Πραιτώριο, και λέγει στον Λυσίμαχο. «Πήγαμε στο Μοναστήρι, και είδα μία νέα της οποίας θαύμασα την ομορφιά. Μα τους θεούς δεν είδα ωραιότερη γυναίκα,
και πράγματι είναι άξια για σένα». Του λέγει ο Λυσίμαχος: «Έχω εντολή από την μητέρα μου να μην κακοποιήσω Χριστιανό. Πως να κάνω κακό στις δούλες του Χριστού; Σε
παρακαλώ λοιπόν να τις διαφυλάξεις, ώστε να μη πέσουν στα χέρια του θείου μου».
Ένας όμως πολύ κακός στρατιώτης ανέφερε στο Σελήνο αυτό. Τότε θύμωσε ο Σελήνος και έστειλε στρατιώτες να φέρουν την νέα στο δικαστήριο. Πήγαν λοιπόν, την άρπαξαν σαν
άγρια θηρία, την έδεσαν από το λαιμό και την έσυραν. Η Ηγουμένη και η Θωμαΐς προσπάθησαν να πάνε μαζί της για να την συμβουλεύσουν, αλλά οι στρατιώτες δεν επέτρεψαν.
Έτσι τους παρακάλεσαν να τις αφήσουν να κάνουν προσευχή προς τον Κύριον.
Όταν τελείωσαν την προσευχή οι στρατιώτες πήραν την Αγία την οποία ακολούθησε η Θωμαΐς με ανδρικά φορέματα. Αλλά και άλλες πολλές γυναίκες κοσμικές (οι οποίες
πήγαιναν στο Μοναστήρι και τις δίδασκε), ακολούθησαν, για να δουν τους αγώνες της Αγίας και κτύπαγαν τα στήθη τους και έκλαιγαν πικρά. Το ίδιο και η Συγκλητική Ιερεία,
μόλις το έμαθε, έκλαιγε στο σπίτι της και έλεγε στους γονείς της. «Η αδελφή μου και δασκάλα μου Φεβρωνία δικάζεται και εγώ κάθομαι με άνεση;». Και ενώ έλεγε αυτά, έπεισε
τους γονείς της να την αφήσουν, να πάει στο θέατρο. Έτσι πήρε μαζί της ως συνοδούς μερικές δούλες της και πήγε με δάκρυα στο θέατρο.
Αφού συγκεντρώθηκε πολύς κόσμος στο θέατρο, έφεραν την Αγία, και όλοι όσοι την είδαν την συμπόνεσαν. Τότε ο ηγεμόνας ρώτησε. «Εγώ είχα σκοπό να μη σου μιλήσω
καθόλου, αλλά η ομορφιά σου και η ευγένεια του προσώπου σου σταμάτησαν την πολλή μου αγανάκτηση. Λοιπόν όχι ως κατηγορούμενη σε ερωτώ, αλλά ως τέκνο μου αγαπητό
σε συμβουλεύω, και σε παρακαλώ να ακούσεις τα λόγια μου. Μα τους θεούς, αρραβωνιάσαμε τον Λυσίμαχο, με μια πλούσια και ωραία κοπέλα, εγώ και ο αδελφός μου Άνθιμος,
ο πατέρας του. Όμως σήμερα συμφωνώ να λύσω εκείνον τον αρραβώνα, για να πάρεις εσύ αυτόν ως σύζυγο, που και αυτός είναι νέος, όμορφος και ωραίος και είναι τώρα δίπλα
μου. Και μη φοβηθείς εάν είσαι πτωχή και άπορη από χρήματα, διότι εγώ δεν έχω παιδιά και σας χαρίζω όλον τον πλούτο μου, για να με έχετε σαν πατέρα, να έχεις δόξα αμέτρητη,
να σε μακαρίζουν όλες οι γυναίκες, και ο ίδιος ο βασιλεύς θα σας δώσει αναρίθμητα δώρα ο όποιος μάλιστα υποσχέθηκε να κάνη τον Λυσίμαχο Έπαρχο, και δεν υπάρχει άλλο
αξίωμα από αυτό μεγαλύτερο. Λοιπόν δως μου μια καλή απάντηση να χαροποιήσεις την ψυχή μου. Διότι εάν δεν συμφωνήσεις με αυτά που σου είπα, τρεις ώρες δεν θα σε
αφήσω να ζήσεις σε αυτόν τον κόσμο».
Του λέγει τότε η Φεβρωνία. «Εγώ έχω στους ουρανούς νυφικό δωμάτιο αχειροποίητο, νυμφώνα που δεν μπορεί να καταστραφεί, προίκα την βασιλεία των ουρανών και Νυμφίο
αθάνατο. Έτσι δεν μπορώ να συζήσω με άνθρωπο. Λοιπόν μη πλανάσαι, ούτε να κουράζεσαι με κολακείες και απειλές να με δοκιμάζεις, διότι ποτέ δεν πρόκειται να με νικήσεις».
Όταν άκουσε αυτά ο τύραννος θύμωσε, και διατάζει να γδύσουν την Αγία και να την παρουσιάσουν γυμνή μπροστά σε όλους, για να ντραπεί την ασχημοσύνη της, και να σκεφθεί,
από ποια λαμπρή δόξα σε πόση ατιμία κατάντησε. Κατόπιν διέταξε να τεντώσουν την Αγία τέσσερις άνδρες, να ανάψουν φωτιά από κάτω για να καίγεται και από πάνω να την
κτυπούν δυνατά και αλύπητα στην ράχη της, άλλοι τέσσερις άνδρες. Και ενώ την έδερναν για πολλή ώρα οι άσπλαχνοι, άλλοι ράντιζαν με λάδι την φωτιά, για να ανάβει
περισσότερο και να την καίει χειρότερα. Όταν είδε ότι έπεφταν οι σάρκες της και φαινόταν ως νεκρή, διέταξε να την ρίξουν παράμερα.
Όταν είδε ο τύραννος ότι δεν απέθανε την εξέταζε και της έλεγε. «Πως σου φαίνεται η πρώτη τιμωρία σου Φεβρωνία;». Εκείνη του απάντησε: «Κατάλαβες με την πρώτη δοκιμή,
ότι με την βοήθεια του Χριστού, έμεινα ανίκητος και καταφρονώ τα βασανιστήρια σου». Τότε πάλι είπε ο τύραννος. «Κρεμάστε την στο ξύλο και ξεσχίσθε δυνατά τα πλευρά της με
σιδερένια νύχια, έπειτα κάψτε τα ξεσχισμένα μέλη της μέχρι τα κόκκαλά της». Τόσο πολύ ξέσχισαν την Αγία, ώστε έπεφταν στην γη οι σάρκες της, και το αίμα της έτρεχε ποτάμι.
Έπειτα έφεραν φωτιά και κατέκαιαν τα σπλάγχνα της. Η μακαρία όμως έβλεπε προς τον ουρανό και έλεγε: «Έλα, Κύριε, και βοήθησε με, και μη παραβλέψεις την δούλη σου».
Αυτά αφού είπε σιώπησε διότι εκαίγετο από την φωτιά.
Πολλοί από τους παρευρισκόμενους έφυγαν λόγω της μεγάλης αγριότητας του ηγεμόνα οι δε υπόλοιποι τον παρακαλούσαν να την πάρει από την φωτιά και ο τύραννος
υπεχώρησε. Είπε δηλαδή και έσβησαν την φωτιά, αλλά την άφησαν ακόμη κρεμασμένη και την ρωτούσε. Εκείνη όμως δεν μπορούσε να απαντήσει. Έτσι την κατέβασαν και την
έδεσαν στον πάσσαλο, και αφού κάλεσε ο τύραννος γιατρό τον διέταξε να κόψη την γλώσσα της και να την κάψουν επειδή δεν του απάντησε. Η Αγία έβγαλε αμέσως την εύλαλον
γλώσσα της και έκανε με νόημα του γιατρού σύμφωνα με την διαταγή του τυράννου και πράγματι πήρε ο γιατρός το σίδερο να την κόψη, αλλά ο λαός φώναζε, και παρακαλούσε
τον ηγεμόνα να τους κάμει την χάρη αυτή, και να την αφήσει για την ώρα. Ο άγριος ηγεμόνας διέταξε να αφήσουν την γλώσσα και να σπάσουν τα δόντια της. Άρχισε λοιπόν ο
γιατρός να ξεριζώνει τα δόντια και όταν ξερίζωσε τα δέκα επτά, από τους πόνους και την αιμορραγία λιγοθύμησε η αγία τότε ο τύραννος και διατάζει τον γιατρό, να σταματήσει.
Της έδωσε μάλιστα και θεραπευτικά βότανα για να σταματήσει να τρέχει αίμα.
Τότε πάλι την ρώτησε ο τύραννος. «Τι λέγεις Φεβρωνία; Προσκυνάς τους θεούς;» Η Αγία του είπε όχι. «Γιατί δεν με θανατώνεις το γρηγορότερο, για να πάω στον αγαπημένο μου
Χριστό, αλλά εμποδίζεις τον δρόμο μου;». Τότε διατάζει να κόψουν, αλλοίμονον! τους μαστούς της και έπειτα να κάψουν το στήθος της.
Η Ιερεία, όταν είδε, ότι ο αλιτήριος Σελήνος σκεπτόταν να υποβάλει την Φεβρωνία και σε άλλα βασανιστήρια, στάθηκε μπροστά του και τον έβρισε λέγουσα. «Δεν χόρτασες,
απάνθρωπε, που τόσα κακά έκανες αυτής της Αγίας κοπέλας; Ούτε θυμήθηκες τα μέλη της μητέρας σου όπου θήλασες, η οποία κακώς σε γέννησε, αλλά έδειξες τόσην
ασπλαχνία σε αυτήν την ταπεινή; Εύχομαι να μη σε συγχωρήσει ο Ουράνιος Βασιλεύς, αλλά να σε βασανίσει και σε αυτόν τον κόσμο και στον αιώνιο». Όταν άκουσε αυτά ο άδικος
δικαστής θύμωσε, και διέταξε να την δέσουν και αυτήν σαν κατάδικη, για να την βασανίσει, επειδή τον έβρισε. Εκείνη έμπαινε στο στάδιο χαρούμενη και έλεγε: «Κύριέ μου Ιησού
Χριστέ, δέξε με και εμένα την ταπεινή, μαζί με την Κυρία μου Φεβρωνία». Τότε οι φίλοι του Σελήνου τον συμβούλεψαν να μη κάνη κακό δημόσια στην Ιερεία, επειδή όλος ο κόσμος
είναι μαζί της.
Όταν άκουσε αυτά ο τύραννος δεν τόλμησε να κάνη σε αυτήν τίποτε και επειδή δεν μπορούσε να την εκδικηθεί, γι αυτό τον λόγο διέταξε να κόψουν τα χέρια της Φεβρωνίας και το
ένα πόδι για το πείσμα της Ιερείας. Έκοψαν λοιπόν και τα δύο χέρια της Μάρτυρος. Όταν έκοβε το πόδι, ο δήμιος από τον αστράγαλο, δεν πέτυχε ο πέλεκυς την άρθρωση και την
κτύπησε τρεις φορές, έως ότου να το κόψη ο άσπλαχνος. Έτσι όλο το σώμα της μακαρίας συγκλονίστηκε από τον πόνο. Και επειδή αισθανόταν μεγάλους πόνους και ανείπωτη
κάκωση, άπλωσε και το άλλο πόδι, και το έβαλε στο ξύλο να το κόψη και αυτό, για να ξεψυχήσει και να μη βασανίζεται. Βλέποντας αυτό ο άδικος δικαστής, σκληρύνθηκε
περισσότερο, και είπε. «Βλέπετε πόση δύναμη έχει αυτή η αναίσχυντη». Έπειτα είπε προς τον δήμιο. «Κόψε και αυτό». Αφού πέρασε ώρα πολλή και ψυχορραγούσε πλέον η
Αγία, ρώτησε τους δήμιους. Ακόμη ζει αυτή η τρισκατάρατη;» Αυτοί είπαν. «Ναι». Τότε διατάζει ο δυσεβέστατος να της κόψουν την αγία της κεφαλή. Πήρε λοιπόν το σπαθί ο
δήμιος και κρατώντας την Αγία από τα μαλλιά, έκοψε την τιμία της κεφαλή στις 25 Ιουνίου.
Ο Λυσίμαχος έμεινε μέσα στενοχωρημένος και έχυνε δάκρυα από την καρδιά του για την Μάρτυρα, την οποία δεν άφησε τους χριστιανούς να την πάρουν, γιατί προσπαθούσαν
να μοιρασθούν το τίμιο λείψανο, αλλά διέταξε τους στρατιώτες να το φρουρούν, για να της κάνη μεγάλη τιμή, να ενταφιάσει το πανάγιο σώμα της σώο και ακέραιο στο άγιο
Μοναστήρι της. Αυτά αφού διέταξε δεν πήγε στο γεύμα, αλλά κλείσθηκε στο δωμάτιό του και θρηνούσε της Φεβρωνίας τον θάνατο. Εν το μεταξύ ο Σελήνιος φρικτό θάνατο.
Έπειτα ο Λυσίμαχος κάλεσε τον κόμητα Πρίμο, και του λέγει. «Διέταξε αμέσως ξυλουργούς να κάνουν για την Φεβρωνία μία λάρνακα από ξύλα που δεν σαπίζουν, και στείλε σε
όλα τα μέρη κήρυκες να φωνάξουν και να συγκεντρωθούν χριστιανοί χωρίς φόβο η κάποια δειλία στην ταφή της Οσιομάρτυρος, επειδή ο θείος μου απέθανε. Και όταν ο κόσμος
συγκεντρωθεί, ας σηκώσουν με ευλάβεια οι στρατιώτες το άγιο λείψανο να το μεταφέρουν στο Μοναστήρι της Βρυένης, και να μην αφήσεις κανέναν να αρπάξει κάποιο μικρό
κομμάτι. Ούτε σκύλο να αφήσεις η άλλο ζώο ακάθαρτο να γλείψει καθόλου την γη, όπου χύθηκε το τίμιο αίμα της. Αλλά και αυτό το χώμα να το πας στο Μοναστήρι που σου
είπα».
Τότε ο Πρίμος έκανε όσα διέταξε ο Λυσίμαχος, και σήκωσαν οι καλύτεροι στρατιώτες το άγιο λείψανο, ενώ ο ίδιος κράτησε την τιμία κεφαλή, τα χέρια, τα πόδια, και τα άλλα μέλη
στον μανδύα του με ευλάβεια. Και ενώ πήγαιναν στο Μοναστήρι έτρεχε πάρα πολύ πλήθος λαού.
Μετά το μαρτύριο της Αγίας, πλήθος Ελλήνων ειδωλολατρών επέστρεψαν στον Χριστό και βαπτίσθηκαν. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Πρίμος και ο Λυσίμαχος, οι οποίοι
βαπτίσθηκαν και αρνήθηκαν τελείως τον κόσμο. Ούτε επέστρεψαν στον ασεβέστατο βασιλέα, αλλά πήγαν στον Αρχιμανδρίτη Μαρκελλίνο, και τους έκανε Μοναχούς, και
τελείωσαν την ζωή τους ασκητικά, με θεάρεστη ζωή. Βαπτίσθηκαν επίσης πολλοί στρατιώτες και τελείωσαν την ζωή τους θεάρεστα.
Ο Επίσκοπος εκείνης της πόλεως επί έξι χρόνια έκτιζε περικαλλή ναό στο όνομα της Φεβρωνίας, και όταν τον τελείωσε, συνεκάλεσε και τους υπόλοιπους επισκόπους για τα
εγκαίνιά του.
Την εικοστή πέμπτη Ιουνίου ήμερα που μαρτύρησε η Αγία έκαμαν ολονύκτια αγρυπνία, και συγκεντρώθηκε τόσος πολύς λαός, ώστε δεν τους χώραγε η Εκκλησία. Το πρωί, όταν
τελείωσαν την Ακολουθία, πήγαν όλοι οι επίσκοποι στο Μοναστήρι, να ζητήσουν το άγιο Λείψανο της Αγίας, για να το φέρουν στον νέο Ναό που έκτισαν. Η Ηγουμένη όμως και
όλες οι αδελφές, όταν άκουσαν αυτά, έπεσαν στα πόδια των Επισκόπων και με δάκρυα έλεγαν: «Ελεήστε μας για τον Κύριο, και μη μας στερήσετε τέτοιας παρηγοριάς και
παρακλήσεως, να μας πάρετε τον θησαυρό μας».
Τότε λέγει προς την Βρυένη ο Επίσκοπος. «Άκουσε αδελφή. Συ γνωρίζεις καλά πόσο φρόντισα και βασανίσθηκα έξι χρόνια μέχρι σήμερα, με πολύ κόπο και έξοδα προς δόξα της
Αγίας Μάρτυρος. Λοιπόν μη θελήσεις να μείνει ο κόπος μου άκαρπος».
Η Ηγουμένη του είπε. «Εάν αυτό το έργο αρέσει της Αγίας και της αγιοσύνης σας, τι είμαι εγώ να σας εμποδίσω; Πηγαίνετε λοιπόν και σηκώστε την, εάν είναι θέλημα Θεού».
Τότε πήγαν οι Αρχιερείς στον τάφο της Μάρτυρος, και διάβασαν τις ευχές για να σηκώσουν την λάρνακα. Όταν τελείωσαν την ευχή οι Επίσκοποι, και άπλωσαν τα χέρια να
σηκώσουν το άγιο Λείψανο, γίνεται αμέσως στον αέρα τόση μεγάλη και φοβερή βροντή, ώστε έπεσαν όλοι τρομαγμένοι κάτω στην γη. Και πάλι, όταν πέρασε λίγη ώρα και
συνήλθαν από τον φόβο, ξαναδοκίμασαν να το σηκώσουν, αλλά δεν μπόρεσαν. Διότι έγινε τόσο μεγάλος και φοβερός σεισμός ώστε φαινόταν ότι θα έπεφτε όλη η πόλις.
Τότε κατάλαβαν όλοι, ότι η Αγία δεν ήθελε να φύγει από το Μοναστήρι. Έτσι οι μεν αδελφές χάρηκαν, ο δε ευλαβής επίσκοπος και οι πολίτες λυπήθηκαν και μάλιστα οι
παρακάλεσαν την Ηγουμένη να τους δώσει έστω ένα μικρό κομμάτι από το άγιο λείψανο. Τότε η Βρυένη άνοιξε την λάρνακα και βγήκε λάμψις όμοια με την ακτίνα του ήλιου και
αστραπή πυρός από την Αγία. Την ώρα όμως που η Βρυένη άπλωσε το δεξί της χέρι να πάρει το ένα χέρι της Μάρτυρος να το δώσει στον Επίσκοπο, αμέσως το χέρι της
Ηγουμένης ξεράθηκε και έμεινε (ω του θαύματος) ακίνητο, και δεν μπορούσε να το βγάλει από την λάρνακα. Έτσι με δάκρυα έλεγε. «Σε παρακαλώ, Φεβρωνία παιδί μου, μη
οργίζεσαι εναντίον μου, της ταπεινής, αλλά ενθυμήσουν τους κόπους μου, και μην παραδειγματίσεις τα γερατεία μου». Τότε λοιπόν την συγχώρεσε η Όσια και γιατρεύτηκε το
χέρι της. Έτσι πήρε μόνο ένα δόντι της Μάρτυρος και το έδωσε στον Επίσκοπο, το οποίο πήραν με ευλάβεια, και έψαλλαν όλοι με λαμπάδες και θυμιάματα, και όταν έφθασαν
στον Ναό το τοποθέτησαν στο Άγιο Θυσιαστήριο.
Ο παντοδύνανος Θεός έδειξε και εκεί τα θαυμάσια του σε εκείνο το μικρότατο μέρος του λειψάνου και γινόντουσαν εξαίσια θαύματα. Τυφλοί έβλεπαν, χωλοί περπατούσαν,
παράλυτοι σηκωνόντουσαν, και δαίμονες έφευγαν από τους ασθενείς. Αυτά μαθεύτηκαν παντού και όλοι από κάθε μέρος και χώρα έφερναν αρρώστους, άλλους με το κρεββάτι
και άλλους στα άλογα φορτωμένους, και όλοι γινόντουσαν καλά.
Στίχος
Προὶξ τῇ γυναικῶν καλλονῇ Φεβρωνία. Τομὴ κεφαλῆς· ὡς καλὴ σοι προὶξ γύναι! Δῶκε δὲ Φεβρωνίη ξίφει αὐχένα εἰκάδι πέμπτῃ.
Ἀπολυτίκιον.Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα
Ὡς τῆς ἀσκήσεως, ῥόδον ἡδύπνευστον, ὀσμὴν ἀθλήσεως, τῷ κόσμῳ ἔμπνευσας, εἰς ὀσμὴν μύρων τοῦ Χριστοῦ, δραμοῦσα ἀσχέτῳ, πόθῳ· ὅθεν ὡς
παρθένον σε, καὶ Ὁσίαν καὶ Μάρτυρα, θαυμαστῶς ἐδόξασε, Φεβρωνία ὁ Κύριος· ᾧ πρέσβευε ὑπὲρ τῶν βοώντων· χαῖρε σεμνὴ Ὁσιομάρτυς.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον
Παρθενίας χάρισι, καῖ μαρτυρίου τῷ κάλλει, κοσμηθεῖσα ἔνδοξε, ὡς πανακήρατος νύμφη, ἔδραμες, λαμπαδηφόρος τῷ σῷ Νημφίῳ, ἔστεψαι, τῆς ἀφθαρσίας
τῇ εὐπρεπείᾳ, καὶ πρεσβεύεις Φεβρωνία, ὑπὲρ τῶν πίστει ὑμνολογούντων σε.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις Φεβρωνία πανευκλεής, Ὁσίων ἡ δόξα, καὶ Μαρτύρων ἡ καλλονή· ἐν γὰρ ἀμφοτέροις, ἀθλήσασα νομίμως, εἰκότως καὶ βραβείων, διπλῶν ἠξίωσαι.
Όσιος Διονύσιος ο Αθωνίτης
Ό όσιος πατήρ ημών Διονύσιος ήταν ύστερότοκος γιος μιας οικογένειας χωρικών της Κορησσού, κοντά στην Καστοριά της Μακεδονίας (περί τό 1316). Τρέφοντας μέσα του παιδιόθεν την αγάπη γιά τον Θεό μόλις έφθασε σε κατάλληλη ηλικία (18 ετών) έτρεξε σαν διψασμένο Ελάφι στήν πηγή, στό Άγιον Όρος, νά βρει τόν μεγαλύτερο αδελφό του, τον άγιο Θεοδόσιο, πού είχε γίνει ηγούμενος της Μονής Φιλόθεου. Αφού ενεδύθη τό μοναχικό Σχήμα μετά από μερικές ήμερες, αφομοίωσε γρήγορα τις αρχές της αγγελικής πολιτείας και ρίχθηκε μέ ζήλο στους αγώνες της αρετης. Ανέλαβε πρώτα τό διακόνημα του εκκλησιαστικού και εν συνεχεία κρίθηκε άξιος της ίερωσύνης σε ηλικία τριάντα ετών. Τό λειτούργημα αυτό αντί νά σταθεί αφορμή υπερηφάνειας γιά τον όσιο, τον ώθησε αντιθέτως σε μεγαλύτερη ταπεινοφροσύνη και σε μεγαλύτερους ασκητικούς μόχθους, λησμονώντας ότι βρισκόταν πίσω του και επεκτεινόμενος πάντα, έμπροσθεν (Φιλ. 3, 14).
Πρόκοπτε έτσι ακατάπαυστα στήν νηστεία, την αγρυπνία και πρωτίστως στήν προσευχή και τον έλεγχο των κρυπτών κινημάτων της ψυχής, αλλά ή παρουσία πλήθους αδελφών γύρω του, μέ την ταραχή και τήν τύρβη πού τήν συνόδευαν, έγινε γι’ αυτόν εμπόδιο στήν διαρκή συνομιλία του μέ τον Θεό. Έτσι, μέ τήν συμβουλή συνετών Γερόντων, έφυγε κρυφά αναζητώντας τόπο πρόσφορο γιά τήν ησυχία. Εγκαταστάθηκε σε σπήλαιο πού βρισκόταν στις νότιες πλαγιές του Αντιάθωνα, κοντά στήν όποια έτρεχε πηγή μέ καθαρό νερό. Δέν είχε φέρει τίποτε μαζί του, εγκαταλείποντας τόν εαυτό του στήν θεία Πρόνοια, και αφιέρωνε όλο τον χρόνο του στήν προσευχή. Τρεφόταν μέ χόρτα και άγρια φυτά, κι όταν χρειαζόταν ψωμί πήγαινε νά τό ζητηςει σε κάποιο μοναστήρι, επιστρέφοντας κατόπιν στο έρημητήριό του πού μόνον ο Θεός γνώριζε.
Μετά άπό τρία χρόνια τόν ανακάλυψε ένας άλλος εραστης της ησυχίας πού έλαβε τήν άδεια του νά χτίσει ένα μικρό κελλί κοντά στο σπήλαιο και νά μιμηθεί τήν πολιτεία του. Λίγο αργότερα ήλθε νά τους βρει ένας άλλος ερημίτης και έκτισε μιά καλύβα. Παρά τήν επιθυμία του αγίου Διονυσίου νά παραμείνει κρυμμένος, ο Θεός φανέρωσε τό φώς τών αρετών του σε όλο και περισσότερους μοναχούς και ευσεβείς ανθρώπους πού έρχονταν νά εξομολογηθούν και του ζητούσαν νά γίνουν μαθητές του. Καθώς ο τόπος έγινε πολύ μικρός γιά νά τους χωρέσει Ολους, μέ τήν συμβουλή τού όσιου βρήκαν τοποθεσία βόρεια τού σπηλαίου, όπου έκτισαν κελλιά και έναν ναό αφιερωμένο στον Τίμιο Πρόδρομο. ο άγιος Διονύσιος δέν εγκατέλειπε τό σπήλαιο του παρά μόνο τό Σάββατο και τήν Κυριακή, γιά νά τελέσει τήν θεία Λειτουργία και να προσφέρει στους αδελφούς το μέλι της διδασκαλίας του. Όταν οί αδελφοί έγιναν δεκαοκτώ τον αριθμό, επειδή ο τόπος όπου ήσαν εγκατεστημένοι ήταν εκτεθειμένος στον βαρύ χειμώνα, ο όσιος τους συμ-βούλευσε να κτίσουν σε ένα ομαλό και πιο προστατευμένο μέρος, σε από-σταση δύο σταδίων, άλλα κελλιά και νέο ναό του Τιμίου Προδρόμου, όπου θά μπορούσαν νά ξεχειμωνιάζουν και νά επιστρέφουν τό καλοκαιρι στον «Παλαιό Πρόδρομο». Απέκτησαν επίσης και μία μικρή βάρκα για νά προ-μηθεύονται τά χρειώδη ενώ έφτιαξαν και προβλήτα με ένα μικρό παράπηγμα για νά χρησιμεύσει ώς αποθήκη. ο όσιος Διονύσιος πού ήταν σε όλα τό υπόδειγμα τους, ερχόταν συχνά νά βοηθήσει τους μαθητές του νά μεταφέρουν τά πράγματα και περνούσε την νύχτα στήν καλύβα.
Μία φορά, καθώς έβγαινε νά αναπέμψει τίς νυκτερινές δεήσεις του προς τον Θεό και στρεφόταν προς τήν δύση, είδε ενα θεϊκό φώς πού έλαμπε σάν λαμπάδα νά βγαίνει άπό έναν βράχο πού υψώνεται ογδόντα μέτρα πάνω άπό τήν θάλασσα στήν έξοδο της ρεματιάς. Φοβούμενος μήπως είχε πέσει θύμα απάτης του δαίμονα, δεν είπε τίποτε στους μαθητές του και πηγε νά συμβουλευθεί εναν ιερομόναχο γνωστό για τήν μεγάλη διάκριση του, τον Δομέτιο, πού ζούσε στά Βουλευτήρια. Επέστρεψαν μαζι στο μέρος εκείνο και υπήρξαν μάρτυρες του ίδιου θεάματος επί τρεις συνεχείς νύχτες. Ανακοίνωσαν τότε τό συμβάν στους αδελφούς, οι όποιοι τήν προηγούμενη νύχτα είχαν δει όλοι τό φώς πάνω άπό τον βράχο. ο Δομέτιος τους διαβεβαίωσε ότι επρόκειτο για θεϊκό σημάδι πού τους καλούσε νά ιδρύσουν στον τόπο εκείνο κοινοβιακή μονή και προσφέρθηκε νά βοηθήσει και ο ίδιος για νά αναλάβουν χωρίς χρονοτριβή τό έργο προς δόξαν Θεού. Έπιασαν αμέσως δουλειά, και άπό τον φόβο τών Τούρκων πειρατών πού ερήμωναν συχνά τις ακτές του Άθω έκτισαν πρώτα έναν τετράγωνο πύργο είκοσι μέτρα ύψος, χάρις στις δωρεές μοναχών και λαϊκών πού έρχονταν νά εξομολογηθούν στον όσιο Διονύσιο. ο πρώτος του Αγίου Όρους συμφώνησε νά παραχωρήσει τήν γη στήν αδελφότητα και έτσι προχώρησε ή ανέγερση της Μονής του Άγιου Ιωάννη τού Προδρόμου (1366).
Όταν ο όσιος Διονύσιος έμαθε ότι ο αδελφός του Θεοδόσιος είχε μόλις χειροτονηθεί μητροπολίτης Τραπεζούντος (1370), θέλοντας νά τον συγχαρεί και ελπίζοντας με τήν υποστήριξη του νά λάβει βοήθεια από τόν αυτοκράτορα Αλέξιο Γ’ Κομνηνό, ανέλαβε τό ταξίδι μέσω θαλάσσης μέχρι τήν πρωτεύουσα τού Πόντου, μαζι μέ μερικούς μαθητές του. ο Θεοδόσιος τόν παρουσίασε στον αυτοκράτορα, ο όποιος γοητευμένος από τό ταπεινό και φωτεινό παρουσιαστικό τού ασκητή, τού επεφύλαξε μία γεμάτη σεβασμό υποδοχή• και καθώς ο όσιος τού πρότεινε νά συναριθμηθεί μεταξύ τών αυτοκρατόρων και ηγεμόνων πού μνημονεύονται ες άεί γιά τήν σωτηρία της ψυχής τους ιδρύοντας μοναστήρια στό Άγιον Όρος, πρόθυμα εκείνος ικανοποίησε τό αίτημα του και τού χορήγησε ένα ποσό ικανό γιά τήν ανέγερση τού μοναστηρίου, καθώς και μία ετηςια πρόσοδο, διασφαλισμένα μέ χρυσόβουλλο (1374) πού έθετε ως μοναδικό όρο την ες αεί μνημόνευση του αυτοκράτορα, της οικογένειας και της δυναστείας του στις καθημερινές Ακολουθίες.
Στον δρόμο της επιστροφής, ο όσιος και οι συνοδοί του γλύτωσαν από μία επίθεση Τούρκων πειρατών στον Ελλήσποντο, χάρις στήν παρέμβαση τού Τιμίου Προδρόμου, ο οποίος απώθησε τους βαρβάρους και τους παρέλυσε κραδαίνοντας τό ραβδί του. Φθάνοντας στον Άθω μίσθωσαν εργάτες και προχώρησε γρήγορα ή οικοδόμηση τού ναού, τών κελλιών, της τράπεζας, ενός ξύλινου υδραγωγείου και ενός όχυρωματικού περιβόλου. Όταν εξαντλήθηκαν τά χρήματα, ο Διόνυσος έκανε δεύτερο ταξίδι στήν Τραπεζούντα γιά νά εισπράξει τήν δεύτερη δόση της χορηγίας άπό τόν αυτοκράτορα. Κατά τήν διάρκεια της απουσίας του, όμως, εισεβαλαν πειρατές στό Άγιον Όρος, λεηλάτησαν τήν μονή και οδήγησαν αιχμαλώτους όλους τους μοναχούς στήν Μικρά Ασία. Βρίσκοντας στον γυρισμό τό μοναστήρι άδειο και ρημαγμένο, ο όσιος ανέπεμψε στον Κύριο θρήνο ισάξιο τού Ίώβ.
Βρήκε όμως γρήγορα το θάρρος του και σύντομα ξεκίνησε νά αναζητηςει τούς μαθητές του, σάν τον καλό ποιμένα πού γυρεύει το χαμένο ποίμνιο του. Τούς ανακάλυψε και ξόδεψε όλα τά χρήματα για τήν εξαγορά τους.
Επέστρεψαν Ολοι στο μοναστήρι και οί εργασίες ξανάρχισαν, άλλά οί πόροι δεν ήσαν αρκετοί γιά τήν συντήρηση της άδελφότητος πού ολοένα μεγάλωνε. ο όσιος αποφάσισε ως εκ τούτου νά ταξιδέψει γιά τρίτη φορά στήν Τραπεζούντα και απέσπασε άπό τον συμπονετικό ηγεμόνα τήν υπόσχεση γιά μία τρίτη χορηγία. Προτού όμως εκπληρωθεί ή υπόσχεση αυτή ο μακάριος αρρώστησε και παρέδωσε τήν ψυχή του στον Θεό, μακριά άπό τό ποίμνιο του. Ήταν ηλικίας εβδομήντα ετών περίπου (περί το 1389). Το σώμα του πού ενταφιάσθηκε στον καθεδρικό ναό δέν άργησε νά θαυματουργεί και έτιματο άπό ολόκληρη τήν πόλη. Όταν οί συνοδοιπόροι του έφεραν τό λυπηρό νέο στο Άγιον Όρος, μεγάλη θλίψη κυρίευσε όλα τά πνευματικά τέκνα του οσίου. ο Δομέτιος, τον οποίο ο όσιος Διονύσιος είχε αφήσει ώς αναπληρωτή του, παρηγόρησε τούς μοναχούς και τούς διαβεβαίωσε ότι ο πατέρας τους δέν θά έπαυε νά τούς βοηθά άπό τον ουρανό και νά άγρυπνα διαρκώς γιά τό μοναστήρι του. Ένώ ο ερημίτης ετοιμαζόταν νά γυρίσει ξανά στήν ησυχία, οί αδελφοί τον ίκέτευσαν νά δεχθεί τήν διαδοχή, και ο Δομέτιος τούς καθοδηγούσε στήν οδό του Κυρίου μέχρι τήν τρισόλβια ανάπαυση του (μεταξύ 1405 και 1410).
Ό όσιος Διονύσιος συνήθιζε νά παροτρύνει τους μοναχούς του νά επαγρυπνούν και νά φυλάσσουν τήν καρδιά τους άπό τους ρυπαρούς λογισμούς πού σπιλώνουν τήν ψυχή και ανοίγουν τον δρόμο προς τήν έμπρα-κτη αμαρτία, και τούς συμβούλευε νά χρησιμοποιούν γι’ αυτό τήν εγκράτεια, τήν υπακοή, τήν υπομονή, τήν σιωπή, τήν προσευχή, άλλά κυρίως τήν ανυπόκριτη αγάπη προς τον Θεό και τον πόθο γιά τά αιώνια αγαθά πού Εκείνος μας έχει υποσχεθεί.
Πηγή: Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Εκδόσεις Ίνδικτος
Άγιες παρθενομάρτυρες Λιβύη, Λεωνίς και Ευτροπία
Οί άγιες αυτές μάρτυρες, κατά σάρκαν αδελφές, ζούσαν εν παρθενία και με εργα θεάρεστα υπό τήν καθοδήγηση της πνευματικής μητρός τους Θωμαΐδος, τήν εποχή της αγίας Φεβρωνίας. Όταν αναγγέλθηκε η άφιξη του Σελήνου, οί χριστιανοί προσέφυγαν μαζικά στην μονή της Θωμαΐδος για να ζητήσουν από τις μοναχές τις δεήσεις καί τήν ενθάρρυνση τους, κατόπιν δέ έφυγαν για να κρυφτούν. Μένοντας μόνη με τις τρεις αδελφές της, η Θωμαΐς τις παρότρυνε να αντιμετωπίσουν με θάρρος τήν επερχόμενη δοκιμασία, στρέφοντας τό βλέμμα τους στον ουρανό με σκοπό να μήν απαρνηθούν τις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει απέναντι στον θείο Νυμφίο τους. Κατέληξε δέ λέγοντας ότι η μόνη επιθυμία της ήταν να τις παρουσιάσει ενώπιον του θρόνου του Θεού ένδεδυμένες μέ τήν παρθενική έσθήτα τους πορφυρωμένη άπό το αίμα του μαρτυρίου. Οί στρατιώτες πήραν τις άμναδες του Χρίστου και τις οδήγησαν μαστιγώνοντας τες στον Σελήνο. Εκείνος προσπάθησε να τις κερδίσει με ψεύτικους γλυκούς τρόπους, άλλα αυτές του απάντησαν με θάρρος ότι ήσαν μαθήτριες και νύμφες του Χριστού και ότι ήσαν έτοιμες να υποστούν τα μεγαλύτερα μαρτύρια για χάρη Του. Καθώς ομολόγησαν ότι θα παρέμεναν και οί τρεις μαζί ακλόνητες, ενδυναμωμένες άπό τήν πίστη τους στήν Άγια Τριάδα, τις χώρισαν καί ό τύραννος προσπάθησε να τίς εξαπατήσει μία-μία ξεχωριστά. Όταν απευθύνθηκε στήν Εύτροπία πού ήταν μόλις εννέα χρονών, ύποκρινόμενος ότι ήθελε να τήν προστατέψει σαν πατέρας, τό παιδί απάντησε: «Αν είναι έτσι, πώς μπορείς να μέ παραδώσεις στον θάνατο και στήν απώλεια προτείνοντας μου να χωρισθώ άπό τον ζώντα Θεό καί να λατρεύω τους δαίμονες;» Καί για να του αποδείξει τήν αποφασιστικότητα της του πρότεινε να βασανισθεί πρώτη. Έξαλλος ό τύραννος διέταξε να τήν αφήσουν κρεμασμένη πάνω άπό τό έδαφος με τά μέλη της τεντωμένα μεταξύ τεσσάρων πασσάλων καί να τήν κτυπούν. η Λιβύη καί η Λεωνίς υπέστησαν μέ τήν σειρά τους τό μαρτύριο επικαλούμενες τήν βοήθεια του Κυρίου. “Οταν βράδιασε, ένας άγγελος ήλθε να τίς περιθάλψει στήν φυλακή τους. Όταν τήν άλλη μέρα παρουσιάσθηκαν αβλαβείς, τό πλήθος άνέκραξε μέ θαυμασμό. Ό Σελήνος, παραμένοντας ασυγκίνητος, πρόσταξε να τίς λιθοβολήσουν, άλλά οί άγιες ένιωθαν μεγάλη αγαλλίαση στήν σκέψη ότι μοιράζονται με τον τρόπο αυτό τήν δόξα του πρωτομάρτυρα Στεφάνου. Κατόπιν η Λιβύη αποκεφαλίσθηκε καί οι δύο αδελφές της πού είχαν θεραπευτεί άπό τά τραύματα τους οδηγήθηκαν μπροστά σε κάμινο τρομερότερη καί άπό εκείνη τής Βαβυλώνας. Καθώς πλησίαζαν στις φλόγες στράφηκαν προς τήν πνευματική μητέρα τους, τήν Θωμάίδα, για να ζητήσουν τήν προσευχή της καί εν συνεχεία εισήλθαν στήν κάμινο όπως σε νυφική παστάδα. Η Θωμαΐς ήλθε αργότερα για να πάρει τά σώματα τους πού είχαν διαφυλαχθεί άφθορα καί τά ενταφίασε μέ τιμή στήν μονή της τήν 1η Μαΐου.
Πηγή: Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Εκδόσεις Ίνδικτος