ΣΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΓΕΝΕΣΙΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Του Γιώργου Φωτ. Παπαδόπουλου- Κήρυκος του θείου λόγου
Στις 8 Σεπτεμβρίου εκάστου έτους, η Αγία μας Εκκλησία τιμά και εορτάζει το Γενέσιον (ή Γενέθλιον) της Θεοτόκου, τη γέννηση της Παναγίας μας.
Πρέπει να τονίσουμε ότι, η Εκκλησία μας δεν εορτάζει τα γενέθλια των ανθρώπων, για τον λόγο ότι, ο παρών χρόνος μπροστά στην αιωνιότητα είναι μηδαμινός. <<Χίλια έτη ενώπιόν Σου, Κύριε, ως ημέρα μία, η εχθές>> αναφέρει ο ιερός Ψαλμωδός. Χίλια χρόνια της παρούσας, επιγείου, ζωής είναι μπροστά στα μάτια του Θεού μια μέρα, σαν τη χθεσινή. Γι΄αυτό, λοιπόν, τα γενέθλια των Χριστιανών δεν έχουν καμία αξία, εφόσον –είτε ζήσουμε στη γη 10, 20, 50 ή 100 χρόνια– για τον Θεό είναι σαν να ζήσαμε μια ημέρα. Όποιος εορτάζει τα γενέθλιά του είναι ειδωλολάτρης και σαρκολάτρης.
Εκείνα τα γενέθλια που οφείλει ο Ορθόδοξος Χριστιανός να τιμά και να εορτάζει είναι η ημέρα του θανάτου του, της μετάβασής του από τον φθαρτό και μάταιο τούτο κόσμο στην αιωνιότητα. Αυτή η μέρα είναι γενέθλιος για τον Χριστιανό. Γι΄ αυτό και την ημέρα εκείνη εορτάζει και τιμά τους Αγίους της η Εκκλησία, δηλαδή την ημέρα που είτε μαρτύρησαν για του Χριστού την πίστη την Αγία, είτε οσιακώς εξεδήμησαν προς Κύριον, πορευόμενοι τον δρόμο της μακαριότητας. Πότε κάνουμε τα πανηγύρια και χαιρόμαστε και ετοιμαζόμαστε να εορτάσουμε έναν Άγιο ? Την ημέρα που μαρτύρησε. Άρα, γενέθλιος ημέρα του Χριστιανού είναι η ημέρα του κατά σάρκαν θανάτου του.
Όμως, υπάρχουν τρείς (3) περιπτώσεις που τιμώνται τρία (3) ιερά πρόσωπα και εκείνων μόνο τα επίγεια γενέθλια εορτάζουμε. Ποιων και γιατί ? Είναι του Χριστού (25 Δεκεμβρίου), της Παναγίας (8 Σεπτεμβρίου) και του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου (24 Ιουνίου). Τιμάμε σ΄αυτά τα πρόσωπα την -κατά σάρκα- εκδημία, όμως τιμάμε και την –επίσης, κατά σάρκα– γέννηση για τον λόγο ότι, οι τρείς αυτές γεννήσεις προφητέυθηκαν πως θα γίνουν, αιώνες πριν, μέσα από την Αγία Γραφή. Έτσι, εορτάζεται το γεγονός της εκπλήρωσης των προφητειών της Αγίας Γραφής, η οποία και με τον τρόπο αυτό επιβεβαιώνεται ότι είναι, όντως, θεόπνευστη.
Εορτάζουμε, λοιπόν, σήμερα το Γενέσιον της Θεοτόκου. Είναι μεγάλο το γεγονός αυτό. Διότι, η Παναγία αναδείχθηκε το ιερό εκείνο δοχείο, μέσα στο οποίο στάθηκε ο ήλιος της δικαιοσύνης, ο Χριστός, και μέσω εκείνης ήλθε η σωτηρία στον κόσμο και σώθηκε το ανθρώπινο γένος διά του Κυρίου Ιησού.
Αναφέρει το απολυτίκιο της εορτής <<Η Γέννησίς σου, Θεοτόκε, χαρά εμήνυσε πάση τη οικουμένη. Εκ σου γαρ ανέτειλεν ο ήλιος της δικαιοσύνης, Χριστός ο Θεός. Και λύσας την κατάραν έδωκεν την ευλογίαν. Και καταργήσας τον θάνατον, εδωρήσατο ημίν ζωήν την αιώνιον>>. Η αιωνιότητα κερδήθηκε εν Χριστώ Ιησού, προελθόντος κατά σάρκα εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου.
Τη σημερινή ημέρα, μας δίδεται η ευκαιρία να πούμε δυο λόγια, αναφορικά με τις σχέσεις γονέων-παιδιών και το αντίστροφο, ιδιαίτερα τώρα που, Αρχές-Ιδανικά- Ήθη και Αξίες τείνουν να εκλείψουν από την πλειοψηφία του κόσμου, ο οποίος <<μεριμνά και τυρβάζη περί άλλων>>, λησμονώντας ότι <<ενός εστίν χρεία>>, δηλαδή να αναζητά τα βασικά και πρωτεύοντα στοιχεία της πίστεώς μας, στα οποία οφείλουμε να στηρίζουμε την όλη βιοτή μας.
Λησμονεί ο σύγχρονος γονιός ότι, τα παιδιά που φέραμε στον κόσμο δεν είναι δικά μας, δεν μας ανήκουν. Δεν είναι αντικείμενό μας, <> ! Είναι έμψυχα όντα τα οποία μας εμπιστεύθηκε ο Θεός να <<εκθρέψουμε εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου>>. Έτσι και Εκείνος που τα έδωσε, Εκείνος κρίνει και πότε θα τα πάρει. <<Ο Κύριος έδωκεν, ο Κύριος αφείλετο. Ως τω Κυρίω έδοξεν ούτω και εγένετο. Είη το όνομα Κυρίου Ευλογημένον από του νυν και έως του αιώνος>> έλεγε ο πολύαθλος Ιώβ, ο οποίος είχε υποστεί τα πάνδεινα κατ΄άνθρωπον, αλλά δεν λιποψύχησε, ούτε είχε απορίες ανώφελες, διότι είχε παραδοθεί ολόκληρος στο έλεος του Θεού συνειδητά. Κι ενώ έχασε όλα του τα παιδιά, τον πλούτο που είχε, την υγεία του και τόσα άλλα, άντεξε και δεν έφυγε μακριά από τον Θεό. Και στο τέλος ο Θεός τον αντάμειψε και απέκτησε διπλάσια παιδιά και πλούτο. Είναι τούτο η απόδειξη ότι <<Ζη Κύριος ο Θεος>> και <<της μεγαλοσύνης αυτού ουκ έστιν όριον>>. Δυστυχώς, όμως, ξεχάσαμε τον Χριστό που είπε <<ζητείτε πρώτον την βασιλεία του Θεού και την δικαιοσύνην Αυτού και πάντα ταύτα προστεθήσεται υμίν>>. Ζητάτε πρώτα τον Παράδεισο, την κατά Θεόν ζωή κι έπειτα όλα τα άλλα. Εξάλλου, ο Θεός, ως Παντογνώστης που είναι, γνωρίζει από τι έχουμε την απόλυτη ανάγκη. Αλλά, όλα τα άλλα, έρχονται σε δεύτερη σειρά, μετά τον αγώνα για την κατάκτηση της βασιλείας των Ουρανών. Έτσι, βλέπουμε γονείς που δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν, να προστρέχουν στις Εκκλησίες και τα Μοναστήρια μας, να παρακαλούν τον Θεό να τους δώσει ένα παιδί. Κι όταν αυτό γίνει, να ξεχνούν ότι είναι δώρο Θεού. Ξεχνούν να τον ευχαριστήσουν, ξεχνούν να μαρτυρούν και να επιβεβαιώνουν (με λόγια και -κυρίως- με πράξεις) ότι ο Θεός άκουσε την προσευχή και εκπλήρωσε την επιθυμία που είχαν στα ενδόμυχα της καρδιάς τους. Και δεν μεγαλώνουν τα παιδιά τους, λέγοντάς τους τι είναι ο Θεός και πως πρέπει να Τον λατρεύουμε. Άλλοι, πάλι, εάν χάσουν ένα παιδί τους στρέφονται κατά του Θεού. <<Θεέ, είσαι άδικος ! Γιατί μου το πήρες 5 χρονών, γιατί μου το πήρες 15 χρονών, γιατί μου το πήρες 30 χρονών ?>>. Οι ερωτήσεις αυτές είναι εύλογές για όποιον δεν ζει κατά Θεόν, είναι, όμως ανώφελες και ανούσιες για εκείνον που αποδίδει τα πάντα στην πανσθενουργό δύναμη του Θεού. Αναφέρει η Αγία Γραφή <<ηρπάγη, μη κακία αλλάξη σύνεσιν αυτού ή δόλος απατήση την ψυχήν αυτού>>. Το πήρε ο Θεός, διότι μικρός που ήταν σώθηκε σίγουρα και κέρδισε τον Παράδεισο. Διότι δεν πρόλαβε να αμαρτήσει συνειδητά σε μεγάλο βαθμό. Μπορεί, αυτό το ίδιο πρόσωπο, εάν γινόταν 30, 40 ή 60 χρονών να προέβαινε σε μια πράξη που να του στερούσε τη βασιλεία των ουρανών. Να ζούσε, δηλαδή, 20, 30 ή 50 χρόνια περισσότερα στον κόσμο αυτό (τι είπαμε πριν ? ότι όλα αυτά τα χρόνια είναι σαν μια ημέρα για τον Παράδεισο) αλλά να έχανε την αιώνια ζωή. Μπορεί να χωρέσει ο ανθρώπινος νους τι σημαίνει αιωνιότητα ? Βεβαίως, απαραίτητη προϋπόθεση για να δεχθεί όλα τούτα κάποιος είναι να πιστεύει στην <<άλλη>> ζωή, στην αιωνιότητα, στο ότι υπάρχει κρίση του Θεού, Δευτέρα Παρουσία και ανάσταση των νεκρών. Διαφορετικά, δεν έχει κανένα νόημα να τα λες αυτά σε κάποιον που δεν πιστεύει στην άλλη ζωή και δέχεται μόνο ότι το σώμα του θα γίνει, μετά το θάνατό του, ένα σαπρόφυτο της γης, βορά των σκωλήκων ! Ότι, δηλαδή δεν έχει ψυχή, που είναι αθάνατη και εξακολουθεί να ζει, να αισθάνεται, να νιώθει πνευματικά στο διάβα του χρόνου. Τοιουτοτρόπως, ο γονιός αυτός γνωρίζει ότι το παιδί του είναι στην αγκάλη του Θεού. Εκείνος έκρινε πότε να του το δώσει, εκείνος πότε θα του το πάρει. Μήπως έκανε κανείς μας συμβόλαιο με τον θάνατο και γνωρίζει πότε θα πεθάνει ? Όχι, βέβαια. Υπάρχουν αρρώστιες, ατυχήματα, θάνατος απρόοπτος και αιφνίδιος. Κανένας δεν γνωρίζει το πώς, το πού, το πότε, το γιατί ! Ένα είναι βέβαιο, ότι όλα γίνονται μέσα στην πρόνοια του Θεού. Δεν υπάρχει μοίρα. Υπάρχει μόνον θεία πρόνοια και αυτεξούσιο, θέληση θεία και θέληση ανθρώπινη. Και άλλοτε ο Θεός ευλογεί, άλλοτε επιτρέπει, άλλοτε ανέχεται. Το σίγουρο είναι ότι, κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας μας και την Αγία Γραφή, όλα γίνονται για τη σωτηρία του ανθρώπου. Και ας μην μπορεί πολλές φορές να το δεχθεί ο ίδιος και να μην το καταλαβαίνει ! Αυτός είναι ο λόγος που πάντοτε πρέπει να είμαστε έτοιμοι για το μεγάλο ταξίδι, για το υπερπέραν, μετανοημένοι και κοντά στον Χριστό, με λειτουργική ζωή, εξομολόγηση, φιλανθρωπία. Διότι, ανεξάρτητα από την ηλικία που έχει καθένας μας, δεν γνωρίζει πότε θα έλθει το δικό του <<φευγιό>> ! Άλλες, πάλι, φορές, όταν μέσα σε μια οικογένεια υπάρχει ένα παιδί που θέλει να αφιερωθεί στον Θεό και να γίνει Μοναχός ή έγγαμος Ιερέας του <<κηρύττουν τον πόλεμο>> οι ίδιοι οι γονείς και οι συγγενείς του. <<Και εχθροί του ανθρώπου οι οικιακοί αυτού>> αναφέρει ο ιερός Ψαλμωδός. Λες και το παιδί δεν είναι δημιούργημα του Θεού. Λες και τους βρήκε συμφορά !!! Τι να πεις στους γονείς αυτούς ? Νομίζουν ότι αγαπούν τα παιδιά τους και το μόνο που κάνουν είναι να τα καταστρέφουν. Δεν ξέρουν ότι, τα παιδιά ανήκουν στον Θεό και όχι σε εκείνους ? Πρόκειται για ατελή μυαλά.
Τη σημερινή εποχή αγωνίζονται οι γονείς να σπουδάσουν τα παιδιά τους, να τα κάνουν πτυχιούχους, να τα διορίσουν στο δημόσιο ή σε μια επικερδέστατη -οικονομικά- υπηρεσία. Πασχίζουν μόνο για αυτά. Να κορέσουν τη δίψα των σωματικών και βιοτικών μεριμνών. Και αφήνουν την ψυχή στο περιθώριο. Έρχονται τότε, στην πρώτη δυσκολία ή αναποδιά της ζωής, τα <<ναυάγια>>. Θλίψη, αυτοκτονίες, έριδες, συναισθηματικές διαταραχές. Διότι η ψυχή δεν καλλιεργήθηκε, δεν αναπτύχθηκε σωστά, διότι τέθηκε στο περιθώριο από την ίδια την οικογένεια που όφειλε να είναι η μάνα της ψυχής και να την διαπλάσει εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Και τότε απογοητεύεται το παιδί και αναζητά άλλα πρότυπα να ζήσει ευτυχισμένο, διότι διαπιστώνει -πολλές φορές εξαιρετικά καθυστερημένα- ότι, όσα του μάθαιναν να αγωνίζεται για να κερδίσει, ήσαν πλασματικά και ψεύτικα, φτηνά.
Όταν απέλθουμε από τον κόσμο τούτο ο Θεός δεν θα μας ρωτήσει πόσα και ποια πτυχία πήραμε εμείς ή τα παιδιά μας. Δεν θα μας ρωτήσει εάν επιδιώξαμε και καταφέραμε να γίνουμε πλούσιοι. Θα μας ρωτήσει, όμως, εάν ήμασταν καλοί Χριστιανοί, εάν τηρούσαμε όσα η παράδοση της Αγίας μας Εκκλησίας προβλέπει και όσα ο Κύριος, δια της Αγίας Γραφής, δια του ιερού Ευαγγελίου, εκήρυξε στον κόσμο. Θα μας ρωτήσει ποιες αρχές δώσαμε στα παιδιά μας, θα μας ρωτήσει εάν κάναμε το καθήκον μας ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Και, για όσους καυχόνται ότι απέκτησαν πλούτο ή εξουσία κοσμική, θα ερωτηθούν εάν διέθεσαν τον πλούτο τους αυτό για κοινωφελείς και φιλανθρωπικούς σκοπούς, εάν βοήθησαν κάποιον ανήμπορο συνάνθρωπό τους ή εάν τον δαπάνησαν μόνο για τους εαυτούς τους, επιδιώκοντας ολοένα και περισσότερα κέρδη, λειτουργώντας και ενεργώντας καπιταλιστικά, απάνθρωπα, αντίχριστα !
Ας κοιτάξουμε το πρόσωπο της Παναγίας Μητέρας του Θεού μας, της <<υψηλοτέρας των Ουρανών και καθαροτέρας λαμπηδόνων ηλιακών>>: Έναν μονάκριβο γιο είχε. Και αφιερώθηκε σ΄ Εκείνον. Τον Υιό και Θεό της. Η ίδια εισήλθε τριών ετών στον Ναό του Θεού και παρέμεινε εκεί για πολλά χρόνια, μέχρις ότου έμελε να νυμφευθεί. Εκεί την αφιέρωσαν οι γονείς της, οι γηραιοί και άτεκνοι Ιωακείμ και η σύζυγός του Άννα. 80 ετών ήταν ο Ιωακείμ και 70 ετών η Άννα. Άκουσε ο Θεός την προσευχή τους και τους έδωσε το περιπόθητο παιδί. Κι εκείνοι ανταπέδωσαν την ευχαριστία, αφιερώνοντάς το στον Θεό. Το παιδί αυτό, η Παναγία Μητέρα του Θεού μας, έμελε να εγκολπωθεί τον Σωτήρα και Λυτρωτή, τον Μεσσία και Θεό, που αποτίναξε τον ζυγό της αμαρτίας από το ανθρώπινο γένος. Έγινε η νέα Εύα. Αν από την Εύα μπήκε η φθορά στην ανθρώπινη φύση (με την υποταγή της στον μισόκαλο- αυτό αποδεικνύει η υπερφίαλη και εγωιστική απομάκρυνση του ανθρώπου από το θέλημα του Θεού που, όμως, ο Θεός επιτρέπει, έχοντας δώσει στον άνθρωπο το αυτεξούσιο και επιδιώκοντας να προσεγγίσει τον Θεό εκούσια και να τύχει της θείας ευλογίας και των θείων ευεργεσιών), τώρα, από την Παναγία, την νέα Εύα, ήλθε η ελευθερία από τα δεσμά του θανάτου. Έτσι, επαληθεύθηκαν για μια ακόμη φορά τα λόγια του Αγίου Προφήτη Ησαία ο οποίος επτά (7) αιώνες προ Χριστού διεκήρυσσε <<ευφράνθητι στείρα η ου τίκτουσα, ρήξον και βόησον η ουκ ωδίνουσα>>. Χάρηκε η Αγία Άννα και ο Άγιος Ιωακείμ που λύθηκαν από τα δεσμά της ατεκνίας. Και κράτησαν την υπόσχεσή τους, να αφιερώσουν το παιδί τους στον Θεό. Έτσι, ολοένα και ερχόταν πιο κοντά η κοσμοσωτήριος ημέρα της αναγέννησης που περίμενε αιώνες, χιλιετίες, η ανθρωπότητα για να ανανήψει πνευματικά αλλά και να δώσει στο ανθρώπινο σώμα την δέουσα, κατά Θεόν, αξία που του πρέπει, ως ναό του Αγίου Πνεύματος και θείο δημιούργημα, έμψυχο και ζωντανό.
Αυτό το γεγονός εορτάζουμε και τιμούμε σήμερα, στη Γέννηση της Θεοτόκου.
Και, παράλληλα, αναλογιζόμαστε ποια είναι η δική μας ευθύνη έναντι των παιδιών που φέραμε στον κόσμο, με τη χάρη και την ευλογία του Θεού και που μας εμπιστεύθηκε ο Θεός να γαλουχήσουμε εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου.
Είθε και εμείς, κατά την φρικτή ημέρα της Κρίσεως, να ακούσουμε την φωνή του Δικαιοκρίτη Θεού: Εύ δούλε αγαθέ και πιστέ, είσελθε εις την χαρά του Κυρίου σου ! Εύγε, καλέ Χριστιανέ, μπες στον Παράδεισο. Διότι τα τέκνα που σου εμπιστεύτηκα, φρόντισες να τα διδάξεις, με πράξεις και λόγια, Χριστό και Ορθοδοξία. Αμήν.-
Χίος, 08 Σεπτεμβρίου 2013
Γεώργιος Φωτ. Παπαδόπουλος
Κήρυξ θείου λόγου
Άγιος Ιερομάρτυς Αυτόνομος
Βιογραφία
Ο Άγιος Αυτόνομος ήταν επίσκοπος στην Ιταλία και είχε στην επισκοπή του πλούσια χριστιανική δράση. Όταν άρχισε ο διωγμός του Διοκλητιανού εγκατέλειψε τη θέση του, και πήγε στους Σώρεους της Μικράς Ασίας. Εκεί εγκαταστάθηκε στο σπίτι ενός χριστιανού, του Κορνήλιου και συνέχιζε να διδάσκει το Ευαγγέλιο. Στη συνέχεια μετέβη στην Λυκαονία και στην Ισαυρία για να συνεχίσει το έργο του. Πριν ξεκινήσει το ταξίδι του χειροτόνησε διάκονο τον Κορνήλιο. Ύστερα από καιρό όταν επέστρεψε στους Σωρεούς, και είδε το πολύ καλό έργο πού είχε κάνει να ασπαστούν τον χριστιανισμό πολλοί άνθρωποι, τον χειροτόνησε ιερέα. Αφού επισκέπτεται πολλές περιοχές στον Εύξεινο Πόντο επιστρέφει πάλι κοντά στον Κορνήλιο και τον χειροτονεί επίσκοπο. Το θεάρεστο έργο που έχει κάνει ο άγιος Αυτόνομος ενοχλεί τούς ειδωλολάτρες και τον σκοτώνουν με λιθοβολισμό την ώρα πού λειτουργούσε μέσα στο ναό το 313 μ.Χ.
Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐκ Δυσμῶν ἀνατείλας ὡς ἀστὴρ οὐρανόφωτος, καὶ πρὸς τὴν Ἐώαν ἐκλάμψας, ταὶς ἀκτίσι τῶν τρόπων σου, τὸν Ἥλιον τῆς δόξης Ἰησοῦν, ἐδόξασας ἀθλήσει σου στερρῆ· διὰ τοῦτο ἐδοξάσθης θεουργικῶς, Αὐτόνομε Πατὴρ ἠμῶν. Δόξα τῷ δεδωκότι σοὶ ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σου, πάσιν Ἰάματα.
Θῦμα τραπέζῃ προὐτέθη τῇ σῇ Λόγε, Θύτης σὸς Αὐτόνομος, ἐκθανὼν λίθοις. Αὐτόνομος δὲ λίθοις δυωκαιδεκάτῃ κατελεύσθη.